Ένα συχνό σχόλιο από τον κόσμο που είναι διστακτικός προς τον εμβολιασμό, είναι "γιατί εμβόλιο και όχι φάρμακο";
Πρώτα από όλα, ένα βασικό δόγμα της Ιατρικής είναι η πρόληψη.
Είναι πολύ καλύτερο να προλάβεις μία ασθένεια, από το να την θεραπεύσεις. Και για αυτό και μόνο το εμβόλιο είναι η ιδανική λύση.
Ιστορικά, τα εμβόλια έχουν εξαλείψει πολλές σοβαρές και θανατηφόρες ιογενείς ασθένειες. Τα αντί-ιικά φάρμακα δεν είχαν την ίδια επίδραση στην δημόσια υγεία. Πιθανή εξαίρεση τα φάρμακα για τον ιο HIV που προκαλεί το AIDS: αλλά ακόμα και σε αυτή την περίπτωση η έρευνα για το εμβόλιο συνεχίζεται, διότι θα ήταν η ιδανική λύση.
Τα φάρμακα έχουν σε γενικές γραμμές πολύ περισσότερες παρενέργειες σε σχέση με ένα εμβόλιο.
Αυτό γίνεται διότι ένα φάρμακο είναι μια νέα χημική ουσία, ένα μόριο που ο οργανισμός δεν έχει συναντήσει ποτέ ξανά. Οι αντιδράσεις μπορεί να είναι απρόβλεπτες και σοβαρές. Αντίθετα το εμβόλιο είναι από μόρια που γνωρίζει καλά ο οργανισμός μας (νουκλεϊκά οξέα, λιπίδια, πρωτεΐνες και κάποια βοηθητικά). Την ασφάλεια φυσικά δεν την υποθέτουμε, αλλά την ελέγχουμε προσεχτικά! Ο έλεγχος έγινε, και - καμία έκπληξη - φαίνεται πως θα τον περάσουν όλα τα υποψήφια εμβόλια. Αντίθετα πάρα πολλά υποψήφια φάρμακα κόβονται κατά την δοκιμή ασφαλείας.
Η δημιουργία ενός νέου φαρμάκου είναι πιο πολύπλοκη και μακρόχρονη διαδικασία από την παρασκευή ενός εμβολίου. Για το εμβόλιο, μας αρκεί η γενετική ακολουθία και η γνώση για την πρωτεΐνη του ιού που προσδένεται στα κύτταρα μας. Για τον κορονοϊό, αυτή ήταν η πρωτεΐνη ακίδα.
Κάθε εταιρεία μπόρεσε να δημιουργήσει μια στρατηγική για το πως να παρουσιάσει την πρωτεΐνη ακίδα στον οργανισμό μας, με βάση γνωστά πρωτόκολλα. Πολύ γρήγορα οι στρατηγικές ελέγχθηκαν πρώτα σε ζώα και μετά σε ανθρώπους, για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα τους. Τα εντυπωσιακά αποτελέσματα τα βλέπουμε. Αντίθετα, η δημιουργία ενός φαρμάκου, περνάει από πολύ περισσότερα χρονοβόρα στάδια ανάπτυξης δοκιμασιών, ελέγχου δράσης εκατοντάδων χιλιάδων μορίων, συνθετικής παρασκευής "οδηγών", ελέγχου τοξικότητας και σύνθεσης "υποψηφίων ανάπτυξης" , ελέγχου ασφαλείας, ελέγχου παρενεργειών, πριν μπει σε τελικές δοκιμές...
Όταν το εμβόλιο δειχθεί ασφαλές σε μικρό αριθμό υγιών εθελοντών, εμβολιάζονται 40-60 χιλιάδες εθελοντές (με εμβόλιο οι μισοί, με πλασέμπο οι άλλοι μισοί) και περιμένουμε να δούμε αν υπάρχουν σπάνιες παρενέργειες, αλλά και να υπάρξουν κρούσματα σε αρκετούς εθελοντές. Οι δοκιμές σταματούν όταν υπάρχουν τυπικά 150-200 κρούσματα, και μόνον τότε αποκαλύπτεται πόσοι είχαν πάρει πλασέμπο και πόσοι εμβόλιο. Έτσι υπολογίζεται η αποτελεσματικότητα. Φυσικά, οι παρενέργειες έχουν ελεγχθεί σε όλους τους δεκάδες χιλιάδες εθελοντές!
Η τελική δοκιμή φάσης 3 ενός φαρμάκου, προϋποθέτει να έχεις ασθενείς, και όχι υγιείς εθελοντές! Χρειάζονται δηλαδή 1,000-2,000 ασθενείς για να δοκιμαστεί εάν ένα φάρμακο λειτουργεί. Επίσης, τελικά οι παρενέργειες έχουν ελεγχθεί σε μια-δυο χιλιάδες, και όχι σε δεκάδες χιλιάδες.
Παρόλα αυτά έχουν δοθεί δεκάδες εκατομμύρια στην έρευνα για ειδικά φάρμακα για τον κορονοϊό. Ίσως και πιο πολλά χρήματα από όσα για τα εμβόλια. Πιστεύω πως θα δούμε νέα φάρμακα στο τέλος του 2021 σε δοκιμές, και θα χρειαστούμε αρκετή τύχη για να βρούμε κάτι καλό, που ελπίζω να είναι διαθέσιμο μετά το τέλος της επόμενης χρονιάς. Τα εμβόλια είναι εδώ (τον Μάρτιο είχα πει ότι θα είναι έτοιμα σε έξι μήνες, κοντά έπεσα).
Κλείνω σημειώνοντας πως τα μονοκλωνικά αντισώματα - στο σινάφι μου δεν τα λέμε φάρμακα (drugs) αλλά biologics (έχει μεταφραστεί;) - είναι πολύ δύσκολο και ακριβό να παραχθούν και να διανεμηθούν, έχουν ελεγχθεί σε λίγες εκατοντάδες ασθενείς (είναι ασφαλή), αλλά το κυριότερο είναι πως πρέπει να δοθούν σε ασθενείς πριν χρειαστούν υποστήριξη με οξυγόνο, πριν φτάσουν στο νοσοκομείο! Αυτό που έχει ακουστεί πως "σώζουν το 70% των ασθενών της ΜΕΘ" είναι φαντασίωση. Αν μονοκλωνικά μπορούσαν να δοθούν σε όλους τους "υποψήφιους" για ΜΕΘ (που δεν γνωρίζουμε ποιοι είναι) φυσικά και θα βοηθούσαν, αλλά πέραν του απλού γεγονότος πως δεν γνωρίζουμε, μια τέτοια προσπάθεια θα ήταν απίστευτα πιο πολύπλοκη διοικητικά - και πιο πολυδάπανη - από τον εμβολιασμό.
