Σημεία από την εισαγωγική τοποθέτηση του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στη συνεδρίαση του Υπουργικού Συμβουλίου:
- Οι διεθνείς εξελίξεις επηρεάζουν έτσι όλο και δραματικότερα τις εθνικές προκλήσεις κάθε χώρας. Και σε έναν κόσμο ο οποίος αλλάζει ταχύτατα, ενώ ταυτόχρονα αλληλοεξαρτάται, όλα αυτά τα προβλήματα γίνονται ακόμα πιο σύνθετα. Μπορούν όμως να βρεθούν λύσεις αν αυτές είναι τολμηρές και συντονισμένες. Συνεπώς, ο πολιτικός χρόνος πυκνώνει, αναδεικνύοντας νέες προτεραιότητες: η μάχη για την ειρήνη και τη νομιμότητα πρωτίστως να συνδυαστεί με πρωτοβουλίες, τολμηρές πρωτοβουλίες, για την αμυντική και ενεργειακή πολιτική της Ευρώπης.
- Με αυτούς τους
προσανατολισμούς η κυβέρνηση κινείται στο εσωτερικό μέτωπο, αλλά
ταυτόχρονα κινείται και στο ευρωπαϊκό πλαίσιο, αλλά και στο πεδίο της
εγγύτερης περιοχής μας.
- Σε ό,τι αφορά το πρώτο, το εσωτερικό μέτωπο, να επαναλάβω τη δέσμευσή μας ότι η στήριξη επιχειρήσεων, νοικοκυριών και αγροτών θα συνεχιστεί όσο διαρκεί η ενεργειακή αναστάτωση. Το επόμενο δεκαήμερο, μάλιστα, πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση, με τους συναρμόδιους Υπουργούς, να ανακοινώσουμε και να δρομολογήσουμε ένα πλήρες πρόσθετο πρόγραμμα στήριξης, αξιοποιώντας τόσο εθνικούς όσο και ευρωπαϊκούς πόρους.
- Όμως, ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα απαιτεί και πανευρωπαϊκή απάντηση. Πριν βρεθώ, λοιπόν, (σήμερα) στο έκτακτο Συμβούλιο Κορυφής στις Βερσαλλίες με επιστολή μου στην Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την κα Ursula von der Leyen, πρότεινα μία πολιτική παρέμβαση έξι σημείων στη διαμόρφωση της εμπορικής αξίας του φυσικού αερίου στη χονδρεμπορική αγορά. Κι αυτό γιατί, χωρίς ουσιαστικά να υπάρχει αληθινό πρόβλημα παραγωγής, ποσότητας και τροφοδοσίας του καυσίμου, οι τιμές έχουν εκτοξευτεί κερδοσκοπικά, με πρόσχημα την κρίση στην Ουκρανία.
- Είναι συνεπώς η ώρα της ευρωπαϊκής πολιτικής, η οποία σε ακραίες συνθήκες -το τονίζω σε ακραίες συνθήκες, όπως αυτές που βιώνουμε τώρα -οφείλει να πάρει τολμηρά ριζοσπαστικά μέτρα, που θα αποσυνδέουν τη γεωπολιτική από την ενεργειακή κρίση. Μέτρα έκτακτου χαρακτήρα αλλά και μέτρα άμεσης δράσης.
- Παράλληλα, πέραν του εθνικού και του ευρωπαϊκού πλαισίου, σε ένα άλλο επίπεδο, την Κυριακή -όπως γνωρίζετε- επισκέπτομαι την Κωνσταντινούπολη για να τιμήσω τον Οικουμενικό Πατριάρχη, την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Και θα συναντηθώ επίσης με τον Πρόεδρο Erdoğan, την πρόσκληση του οποίου αποδέχθηκα. Πάγια θέση μου, άλλωστε, είναι ότι τα «παράθυρα» του διαλόγου μένουν πάντα ανοιχτά, όπως κλειστές μένουν και οι πόρτες μας απέναντι σε οποιαδήποτε απειλή
Πρωτοβουλία Κ. Μητσοτάκη: «Σχέδιο 6 σημείων» για την ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου
Σχέδιο έξι σημείων προτείνει ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, σε επιστολή του προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την αντιμετώπιση της κλιμάκωσης που παρατηρείται στη χονδρική αγορά του φυσικού αερίου. Συγκεκριμένα, στην επιστολή που απέστειλε χθες και κοινοποίησε επίσης στον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την επίτροπο Ενέργειας και τη γενική διευθύντρια Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, μεταξύ άλλων, αναφέρει:
- Η εξέλιξη των τιμών αναφοράς στη χονδρική αγορά φυσικού αερίου τους τελευταίους μήνες, και ειδικά από τον Δεκέμβριο του 2021, δεν καθοδηγείται πια από τις κανονικές δυνάμεις της προσφοράς, .. Στην πραγματικότητα, καθοριστικό ρόλο πλέον στη διαμόρφωση των τιμών διαδραματίζουν πολιτικές δηλώσεις και φόβοι που πηγάζουν από τη Ρωσική εισβολή στην Ουκρανία που οδηγούν σε αβεβαιότητα, τεράστιες διακυμάνσεις τιμών και κερδοσκοπία…
- Σε μεσομακροπρόθεσμο ορίζοντα αυτό μπορεί να αμβλυνθεί, μειώνοντας την εξάρτηση της Ένωσης από το Ρωσικό φυσικό αέριο. Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, ωστόσο, πιστεύω ότι μία στοχευμένη και χρονικά περιορισμένη παρέμβαση στην αγορά είναι απαραίτητη προκειμένου να ομαλοποιήσουμε την κατάσταση.
- Με μία τέτοιου είδους παρέμβαση στην αγορά, η Ένωσή μας μπορεί να προστατεύσει τα μέλη της, σταματώντας την "εργαλειοποίηση" του φυσικού αερίου σε βάρος των οικονομιών μας και αποσυνδέοντας την γεωπολιτική απο την ενεργειακή κρίση, χωρίς να επηρεάζεται η παραγωγή και η προσφορά του φυσικού αερίου βραχυπρόθεσμα…
- Κατόπιν προσεκτικής αξιολόγησης των διαθέσιμων επιλογών, θα ήθελα να σας προτείνω ένα «Σχέδιο Έξι Σημείων:
- Πλαφόν Τιμών: Πλαφόν στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, το οποίο θα έχει ως σημείο αναφοράς την ιστορικά υψηλότερη τιμή αερίου πριν από την κρίση
- Ημερήσιο Όριο Τιμών ως Προστατευτικό Μέτρο: Ένα εύρος διακύμανσης στις τιμές του Ταμείου Μεταφοράς Τίτλων, για παράδειγμα της τάξεως του +/- 10%
- Καθορισμός Τιμών σε περίπτωση Έκτακτης Ανάγκης: Καθορισμός τιμών στο Ταμείο Μεταφοράς Τίτλων, ως μέτρο έκτακτης ανάγκης στην περίπτωση που υπάρξουν ανακοινώσεις που αφορούν τις ροές φυσικού αερίου μέσω αγωγών από τη Ρωσία
- Πλαφόν στο Κέρδος: Πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους στην χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, για παράδειγμα της τάξεως του 5%, βάσει της παρακολούθησης του κόστους παραγωγής από τους ρυθμιστές της αγοράς και το Σταθμισμένο Κόστος Παραγωγής Ενέργειας (LCOE) στις μονάδες παραγωγής.
- Εμπόριο με Φυσική Παράδοση: Θα πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο να επιτραπεί, η επιλογή για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, που θα επιτρέπει τις συναλλαγές μόνο με φυσική παράδοση.
- Ενίσχυση Ρευστότητας: Αύξηση της ρευστότητας στην αγορά φυσικού αερίου συνδέοντας τις αγορές ΗΠΑ/ ΕΕ/ Ασίας. Για παράδειγμα, ενισχύοντας τη συνεργασία με την Κίνα όσον αφορά τα φορτία Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου (LNG), με πιθανό πλαφόν στο κόστος μεταφοράς για να εξουδετερωθούν κίνητρα κερδοσκοπίας.
Το Σχέδιο Έξι Σημείων έχει σχεδιαστεί για να προστατεύσει και να επαναφέρει τις αγορές χονδρικής φυσικού αερίου και ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και να διασφαλίσει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πολίτες και οι οικονομίες των κρατών-μελών της, αλλά και η παγκόσμια οικονομία, δεν θα υποφέρουν αδικαιολόγητα σε μια περίοδο που ήδη χαρακτηρίζεται από μεγάλες προκλήσεις.
Έμπρακτη στήριξη των πραγματικών αγροτών
Η κυβέρνηση από το φθινόπωρο, πριν ακόμα η κρίση γίνει αντιληπτή από τους αγρότες, έλαβε αποφάσεις για τη στήριξή τους, ώστε να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις στο κόστος παραγωγής. Από την πρώτη στιγμή λοιπόν ελήφθησαν οι εξής αποφάσεις:
- Μείωση του ΦΠΑ στις ζωοτροφές από το 13% στο 6%.
- Επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης, για όλους τους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες. Το ύψος της επιστροφής θα οριοθετείται από τον αριθμό των στρεμμάτων και το είδος καλλιέργειας όπως δηλώνεται στο ΟΣΔΕ, σε συνδυασμό με τα τιμολόγια αγοράς πετρελαίου κίνησης, όπως θα δηλωθούν από το δίκτυο εμπορίας καυσίμων στη φορολογική αρχή (Mydata). Το συνολικό ύψος της επιστροφής αυξήθηκε στα 60 εκατ. ευρώ από τα 50 εκατ. ευρώ που είχαν αρχικώς εξαγγελθεί.
- Κάλυψη του 80% της ρήτρας αναπροσαρμογής των αγροτικών τιμολογίων από τον Αύγουστο έως τον Δεκέμβριο του 2021, ύψους 50 εκατ. ευρώ, που αποτελεί και την πρώτη υπογραφή που έβαλα ως υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
- Για τους μήνες Ιανουάριο και Φεβρουάριο καλύπτεται το 50% της ρήτρας αναπροσαρμογής για τους αγρότες και τις αγροτικές επιχειρήσεις. Το μέτρο αυτό εξειδικεύεται με σχετική Απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και φυσικά καταβάλλεται προσπάθεια για την κάλυψη μεγάλου μέρους της ρήτρας αναπροσαρμογής και για το επόμενο διάστημα.
- Μείωση του ΦΠΑ στα λιπάσματα από 13% σε 6%, παρέμβαση ύψους 20 εκατ.
- Ενίσχυση περαιτέρω των κτηνοτρόφων με επιδότηση ύψους 4% επί των φορολογητέων εκροών του δευτέρου εξαμήνου του 2021. Το ύψος της ενίσχυσης αυτής εκτιμάται στα 40 εκατομμύρια ευρώ.
- Ένταξη στο Μεταφορικό Ισοδύναμο της μεταφοράς ζωοτροφών στην Κρήτη για το έτος 2022, μια παρέμβαση ύψους 8 εκατομμύριων ευρώ. Το μέτρο αυτό εξειδικεύεται με Υπουργική Απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής.
- Αύξηση κατά 50% το πρόγραμμα των μικρών νησιών του Αιγαίου για την μεταφορά ζωοτροφών, δηλαδή κατά 3,5 εκατομμύρια ευρώ.
Όλες οι αποφάσεις μας, το κόστος των οποίων φτάνει τα 180 εκατ. ευρώ, είχαν έναν και μοναδικό στόχο: Τη στήριξη των πραγματικών αγροτών.
Όσον αφορά τις παρενέργειες της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στην αγορά αγροτικών προϊόντων και τροφίμων, η χώρα μας κινείται σε τρεις κατευθύνσεις οι οποίες έχουν κατατεθεί ως προτάσεις και στο τελευταίο Συμβούλιο υπουργών Γεωργίας και Αλιείας της ΕΕ:
- Πρώτον, να στηρίξουμε με κάθε τρόπο τους αγρότες ώστε το κόστος παραγωγής να κινείται σε ανεκτά επίπεδα.
- Δεύτερον, να στηρίξουμε την καλλιέργεια δημητριακών και ελαιούχων σπόρων με σκοπό τη δημιουργία αποθεμάτων και τη σταδιακή απεξάρτησή μας από τη Ρωσία και την Ουκρανία.
- Και τρίτον, να ενεργοποιήσει άμεσα η ΕΕ μέτρα της ΚΟΑ (Κοινή Οργάνωση γεωργικών Αγορών), ώστε να αντιμετωπιστεί η διατάραξη των αγορών και να απορροφηθούν από την ελληνική αγορά τα προϊόντα που θα επηρεασθεί η εξαγωγή τους, κυρίως νωπά φρούτα και λαχανικά
Νέα Δημοκρατία, Γραμματεία Στρατηγικού Σχεδιασμού & Επικοινωνίας - stratigikos@nd.gr
