ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ: Επανεκκίνηση του σιδηρόδρομου με απόλυτη ασφάλεια

 

Ο Υπουργός Επικρατείας, αρμόδιος για θέματα Μεταφορών και Υποδομών Γιώργος Γεραπετρίτης τοποθετήθηκε για το δυστύχημα, τη συνολική διαχείριση του δυστυχήματος, αλλά και τις πρωτοβουλίες της Κυβέρνησης για το σιδηρόδρομο το επόμενο διάστημα. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι:

 

• Ήδη εξ αρχής να σας πω ότι η ευθύνη η οποία αναλογούσε στην Κυβέρνηση στο υψηλότερο επίπεδο του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών έχει αναληφθεί. Έχουν τεθεί στη διάθεση του Πρωθυπουργού οι παραιτήσεις των διοικητών ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ, τις αμέσως επόμενες ημέρες θα υπάρξει αντικατάσταση της διοίκησης.
•  
• Οι διαπιστώσεις, τις οποίες έκανα, ήταν ότι το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης του σταθμού της Λάρισας λειτουργούσε απόλυτα και αδιαλείπτως, δεν υπήρξε καμία απολύτως διάρρηξη ή διακοπή της λειτουργίας του κέντρου τηλεδιοίκησης της Λάρισας, το τοπικό κέντρο τηλεδιοίκησης της Λάρισας.
  • Άρα υπό αυτή την έννοια και το μοιραίο βράδυ ήταν αναγκαίο και οφειλόμενο να έχει υπάρξει η αυτόματη χάραξη πορείας πάνω στον πίνακα τηλεειδοποίησης το οποίο δεν φέρεται να έχει συντελεστεί.
  • Επίσης, υπήρξε, αντιλαμβάνομαι, ακόμα και αν δεν είχαν αυτή την αυτόματη χάραξη η οποία εξ ορισμού θα είχε αποτρέψει το δυστύχημα, ένα δεύτερο επίπεδο ασφάλειας ήταν η χειροκίνητη αλλαγή του κλειδιού η οποία δεν συντελέστηκε με αποτέλεσμα η αμαξοστοιχία 62 να περιέλθει σε λανθασμένη γραμμή.
  • Και βεβαίως ένα τρίτο επίπεδο το οποίο πάλι συνδέεται με την τηλεδιοίκηση, ότι θα έπρεπε, σύμφωνα με το προβλεπόμενο πρωτόκολλο, να είχε υπάρξει παρακολούθηση πάνω στον πίνακα ελέγχου, τον ηλεκτρονικό πίνακα ελέγχου της Λάρισας εκ των υστέρων, δηλαδή μετά την αποχώρηση της αμαξοστοιχίας από το σταθμό της Λάρισας και για μία απόσταση 5,5 χιλιομέτρων, όταν και φαίνεται πάνω στον πίνακα η πορεία του τραίνου, εάν, δυστυχώς δεν συνέβη, εάν είχε υπάρξει η παρακολούθηση πάνω στον πίνακα μετά την αναχώρηση της αμαξοστοιχίας θα είχε αποφευχθεί το μοιραίο διότι θα προέκυπτε, χωρίς καμία απολύτως δυσκολία, η μετάπτωση της αμαξοστοιχίας στην εσφαλμένη γραμμή.
  • Και βεβαίως πέρα από τα τρία αυτά επίπεδα του πρωτοκόλλου που όφειλε να έχει τηρηθεί υπάρχει και το ζήτημα του ότι η αμαξοστοιχία περιήλθε σε εσφαλμένη γραμμή χωρίς να έχει υπάρξει και η αντίδραση εκ μέρους της ίδιας της αμαξοστοιχίας έτσι ώστε να κινηθεί ένα σύστημα προειδοποίησης που θα απέτρεπε το μοιραίο.
•  
• Άσχετα με το ανθρώπινο λάθος εάν είχαμε ένα πλήρες σύστημα, καθολικό, τηλεδιοίκησης στην χώρα κατά πάσα βεβαιότητα το δυστύχημα δεν θα είχε συμβεί.
•  
• Ακούω όλο αυτό το διάστημα για το ζήτημα, πέρα από το θέμα των ηλεκτρονικών υποδομών, είναι δυο τα μεγάλα θέματα. Είναι το θέμα των υποδομών, της ηλεκτρονικής αναβάθμισης και το θέμα του προσωπικού το οποίο ανακύπτει.
  • Σε ότι αφορά το κομμάτι του προσωπικού θα ήθελα να πω ότι είναι προφανές ότι πάντοτε απαιτείται περισσότερο πιο εξειδικευμένο προσωπικό. Έγινε μία μεγάλη προσπάθεια τα τελευταία χρόνια για την ενίσχυση του Οργανισμού Σιδηροδρόμων, έτσι ώστε να ανταπεξέλθει στις μεγάλες δυσκολίες. Έγινε μία προσπάθεια σε τρία επίπεδα.
    • Είχαμε το ζήτημα της κινητικότητας που απέφερε ένα μικρό αριθμό από προσωπικό του Οργανισμού Σιδηροδρόμων.
    • Είχαμε έναν σημαντικό αριθμό προσώπων τα οποία προσλήφθηκαν με δελτία παροχής υπηρεσιών για την διεκπεραίωση των άμεσων αναγκών. Είναι περίπου 200 άτομα τα οποία προσλήφθηκαν, 69 κλειδούχοι, 73 σταθμάρχες, 60 τεχνικοί, οι οποίοι στελέχωσαν την υπηρεσία, αφού έλαβαν την προσήκουσα εκπαίδευση και
    • Είχαμε και τη δρομολόγηση για πρώτη φορά ενός σημαντικού αριθμού μόνιμων προσλήψεων στον Οργανισμό Σιδηροδρόμων Ελλάδος. Είχαμε για το έτος 2021 το διαγωνισμό για την πρόσληψη 117 ατόμων τα οποία θα στελεχώσουν τον Οργανισμό, εκ των οποίων 36 σταθμάρχες και το 2022 ακόμα 100, δηλαδή συνολικά 217 άτομα επιπλέον των περίπου 200 ατόμων τα οποία προσλήφθηκαν με δελτίο παροχής υπηρεσιών. Ήδη η πρώτη φάση του διαγωνισμού για την πρόσληψη των 117 ατόμων έχει δρομολογηθεί. … και βεβαίως θα ενεργοποιηθούν και επιπλέον 100 θέσεις για το 2022.
  • Σε ότι αφορά τις υποδομές. Είναι ολοφάνερο ότι ο σιδηρόδρομος στην Ελλάδα υφίστατο μία διαχρονική απαξίωση, … Για πρώτη φορά το 2014 τέλος του 2014 υπογράφεται η σύμβαση με την οποία θα έχουμε καθολική αναβάθμιση των υποδομών σε επίπεδο ηλεκτρονικό, με δύο τρόπους. Με τη σηματοδότηση σε όλο το φάσμα του δικτύου και με την καθολική λειτουργία της τηλεδιοίκησης.
    • Η σύμβαση αυτή η οποία ξεκίνησε τη λειτουργία της στο τέλος του 2014 αναπτύχθηκε έως το 2017 μερικώς, είχε υπάρξει παράδοση περίπου του 32% συνολικώς του παραδοτέου της σύμβασης αυτής, δυστυχώς όμως στο παραδοτέο αυτό υπήρχαν σημαντικότατα σφάλματα, κατά αποτέλεσμα ένα ποσοστό όχι πάνω από 18% ήταν γνήσια λειτουργικό τα δύο αυτά χρόνια, με αποτέλεσμα το υπόλοιπο να χρειαστεί να ανακατασκευαστεί.
    • Το 2017 σταματάει στην πραγματικότητα η εφαρμογή της σύμβασης, διότι προέκυψαν σοβαρότατα λάθη στην εφαρμογή. Η αρμόδια αρχή δημοσιονομικού ελέγχου, δηλαδή η αρχή η οποία αξιολογεί την χρηστή διαχείριση των πόρων εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρόκειται για χρήματα τα οποία είναι κατ΄ εξοχήν ευρωπαϊκοί πόροι, περίπου 43 εκατομμύρια ο αρχικός προϋπολογισμός της σύμβασης, διαπιστώνει λοιπόν η δημοσιονομική αρχή ότι υπάρχουν σοβαρά σφάλματα.
    • Από το 2017 έως το 2019 δεν έχουμε καμία απολύτως παράδοση.
    • Το 2019 το Νοέμβριο αλλάζει η διοίκηση στην ΕΡΓΟΣΕ ο οποίος είναι ο φορέας για την υλοποίηση του έργου και από το Νοέμβριο του 2019 γίνεται μια προσπάθεια ανάταξης της σύμβασης. Στον ενδιάμεσο χρόνο έχουμε πολύ σοβαρά ζητήματα γραφειοκρατικού κυρίως χαρακτήρα τα οποία καθυστερούν την οφειλόμενη συμπληρωματική σύμβαση. Εντέλει, έχουμε την υπογραφή της συμπληρωματικής σύμβασης το 2021 με αποτέλεσμα να επανεκκινήσει η σύμβαση αυτή.
    • Σήμερα βρισκόμαστε στη φάση κατά την οποία έχει παραδοθεί, όχι υλοποιηθεί, έχει υλοποιηθεί μεγαλύτερο μέρος αλλά έχει παραδοθεί ήδη περίπου το 70% της σύμβασης αυτής.
    • Η δε εκτίμησή μας είναι ότι εντός του έτους θα έχουμε και την παράδοση του υπόλοιπου τμήματος το οποίο έχει να κάνει με τη φωτοσήμανση, με την τηλεειδοποίηση και με τα αναγκαία συστήματα αλληλεπίδρασης της αμαξοστοιχίας με το συντονιστικό κέντρο. Δηλαδή συστήματα ελέγχου ταχύτητας και αυτόματου φρένου, αυτόματης πέδησης στα τρένα.
•  
• Θα σας μιλήσω για το πώς βλέπουμε την επόμενη μέρα. Με την επιφύλαξη βεβαίως ότι ο σύντομος χρόνος δεν μας επιτρέπει πάντοτε να έχουμε μια πλήρη εικόνα για τις τεχνικές λεπτομέρειες. Άμεσα τι θα πράξουμε. Καταρχάς τίθενται δυο ζητήματα μεγάλα.
  • Πρώτον, η υλοποίηση της σύμβασης τεχνολογικής αναβάθμισης. Θέλω να πω ότι ήδη ο Πρωθυπουργός επικοινώνησε με τον διευθύνοντα σύμβουλο και Πρόεδρο της αναδόχου εταιρείας, της Alstom, όχι την εταιρεία η οποία βρίσκεται εδώ εγκατεστημένη, την Alstom Γαλλίας, δηλαδή τη μητρική εταιρεία, με τον οποίο είχε μία συζήτηση για τα θέματα της υλοποίησης της σύμβασης. Ο Πρωθυπουργός έδωσε σαφή εντολή για την επίσπευση όλων των διαδικασιών έτσι ώστε να έλθει ο χρόνος αποπεράτωσης της ηλεκτρονικής αναβάθμισης όσο το δυνατόν πιο άμεσα.
  • Το δεύτερο ζήτημα έχει να κάνει βεβαίως με το ζήτημα της επανεκκίνησης του σιδηροδρόμου, … Θέλω, όμως, να σας πω ότι είναι σημαντικό να μπορέσει ο σιδηρόδρομος να ξεκινήσει εκ νέου, να μην αναμένουμε δηλαδή την ολοκλήρωση ολόκληρης της τεχνολογικής αναβάθμισης. Όμως, θέλω να είμαι σαφής. Η επανεκκίνηση και ως ότου ολοκληρωθεί το σύστημα τεχνολογικής αναβάθμισης θα γίνει μόνο υπό όρους απόλυτης ασφάλειας. Θα αναβαθμίσουμε, δηλαδή, σημαντικά το επίπεδο ασφάλειας.
    • Για το υπόλοιπο διάστημα και έως ότου έχουμε πλήρη τεχνολογικά συστήματα θα λειτουργήσει με αναβαθμισμένο σύστημα ασφάλειας το οποίο θα περιλαμβάνει υποχρεωτικώς δύο σταθμάρχες σε όλους τους σταθμούς. Αυτό, θέλω να πω ότι μπορεί να σημαίνει τη μείωση σε ό,τι αφορά το μεταφορικό έργο έτσι ώστε να μπορεί να υπάρξει αυτή η δυνατότητα, μόνο με μείωση μεταφορικού έργου μπορούμε να εξασφαλίσουμε ικανό αριθμό σταθμαρχών παντού.
    • Και επιπλέον με ένα μεγαλύτερο συντονισμό σε ό,τι αφορά τις δράσεις έστω στο πλαίσιο των τεχνολογικών δυνατότητων που διαθέτουμε σήμερα. Ο συντονισμός αυτός θα διασφαλιστεί από τους αρμόδιους φορείς σε συνεργασία με την εταιρεία που λειτουργεί το σιδηρόδρομο, δηλαδή την Hellenic Train.
•  
• Επιπλέον, πέρα από το ζήτημα της επανεκκίνησης η θέση της κυβέρνησης είναι ότι θα υπάρξει περαιτέρω ενίσχυση σε ότι αφορά τα οικονομικά του σιδηρόδρομου και το προσωπικό του σιδηρόδρομου.
  • Ειδικά για την οικονομική ενίσχυση θα ήθελα να αναφέρω ότι για πρώτη φορά φέτος αυξάνει ο προϋπολογισμός ο οποίος αποδίδεται από τον κρατικό προϋπολογισμό προς την ΕΡΓΟΣΕ για την, ΟΣΕ- ΕΡΓΟΣΕ, για την αναβάθμιση και τα έργα αναβάθμισης. Από 45.000.000 που ήταν παγίως ήδη είχε εγγραφεί στον προϋπολογισμό, δυστυχώς πριν από την τραγωδία, είχε εγγραφεί ποσό 75.000.000 και βεβαίως να πω επίσης ότι επειδή η αναβάθμιση του σιδηροδρομικού έργου ήταν μέσα στις προθέσεις μας ήδη έχουν εγγραφεί στο ελληνικό πρόγραμμα του Ταμείου Ανάκαμψης ένα ποσοστό της τάξεως των 185.000.000, ακριβώς για την αναβάθμιση των δομών.
  • Σε ότι δε αφορά το κομμάτι του προσωπικού θα υπάρξει η αναβάθμιση που σας είπα σε σχέση με τις προσλήψεις οι οποίες θα γίνουν και θα μελετηθεί εκ νέου το σύστημα που έχει να κάνει και με τις προσλήψεις και με την εκπαίδευση του προσωπικού.
•  
• Περαιτέρω δε, ήθελα να σας μεταφέρω ότι στο αμέσως προσεχές διάστημα θα φέρουμε στη Βουλή προς ψήφιση και ένα αυστηρότερο πλαίσιο σε ότι αφορά δολιοφθορές, κλοπές και καταστροφές που γίνονται στο σιδηροδρομικό δίκτυο.
•  
• Τώρα, σε σχέση με το τι μακροπρόθεσμα θα πράξουμε. Δεν είναι του παρόντος, αλλά απλώς ήθελα υπαινικτικά να σας αναφέρω ότι υπάρχει ήδη μία εκπόνηση σχεδίου σε ότι αναφέρεται το επιχειρησιακό σχέδιο των ΟΣΕ και ΕΡΓΟΣΕ, με μία αλλαγή φιλοσοφίας στην προσέγγιση την επιχειρησιακή, προσέγγιση ασφαλείας. Είναι στο πλαίσιο που έχει προβλεφθεί το επιχειρησιακό σχέδιο των δύο εταιρειών με το Νόμο 4974/2022.
  • Για το ζήτημα της αναβάθμισης των δικτύων και της νέας στρατηγικής των σιδηροδρόμων στην Ελλάδα, ο Πρωθυπουργός είχε επικοινωνία με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την κυρία Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και για αυτό ήδη βρίσκονται σήμερα στην Ελλάδα ένα τεχνικό κλιμάκιο, μία αντιπροσωπεία του Ευρωπαϊκού Γραφείου για τους σιδηροδρόμους του ERA.
  • Ήδη ο Πρωθυπουργός είχε επικοινωνία και με τον Γερμανό Καγκελάριο.
    Όπως γνωρίζεστε η Γερμανία μολονότι έχει ένα πολύ ανεπτυγμένο δίκτυο, έχει καταστροφικά συμβάντα σε ότι αφορά σιδηροδρομικά δυστυχήματα… με μεγάλη τεχνογνωσία και θα υπάρξει συνεργασία με αποστολή κλιμακίου από την Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας στη χώρα μας για την περαιτέρω διερεύνηση και για την κατάθεση προτάσεων για την αναβάθμιση της ασφαλείας του δικτύου.
  • Τέλος θα δρομολογηθεί και η σύσταση του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων. Θυμίζω ότι στο τέλος του Ιανουαρίου του 2023 ψηφίστηκε ένα ολόκληρο νομοθετικό πλαίσιο για τα ζητήματα αυτά, θα ενεργοποιηθεί στο αμέσως επόμενο διάστημα.

 

-- Γραμματεία Στρατηγικού Σχεδιασμού & Επικοινωνίας - stratigikos@nd.gr