α. 7,1 δις δολάρια αγοραστικής αξίας 1938 (μας τα επιδίκασε η Διεθνής Διάσκεψη των Παρισίων 1946) για την καταστροφή των βασικών υποδομών της χώρας. Σύμφωνα με επίσημο έγγραφο της Τραπέζης της Ελλάδας (προ 15 ημερών) το ποσό αυτό υπολογίζεται σήμερα σε 108,43 δις ευρώ! ΧΩΡΙΣ ΤΟΥΣ ΝΟΜΙΜΟΥΣ ΤΟΚΟΥΣ (με το ελάχιστο επιτόκιο του 3% το έτος υπερβαίνουν το 1τρις ευρώ!)
β. 3,5 δις δολάρια αγοραστικής αξίας 1938 για το κατοχικό δάνειο (το ποσό αυτό υπολογίζεται σήμερα σε 50 δις ευρώ! ΧΩΡΙΣ ΤΟΥΣ ΝΟΜΙΜΟΥΣ ΤΟΚΟΥΣ. Το κατοχικό δάνειο με το πληθωριστικό χρήμα που προκάλεσε συνέβαλε καθοριστικά στην πείνα και τους εκατοντάδες χιλιάδες νεκρούς απ’ αυτήν (δεν είναι άλλωστε τυχαίο το σύνθημα που ακούστηκε πρόσφατα: ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΟΦΕΙΛΕΙ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ, ΤΟ ΔΑΝΕΙΟ ΤΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ ΤΟ ΔΩΣΑΜΕ ΜΕ ΠΕΙΝΑ),
γ. οι αποζημιώσεις των θυμάτων των 89 Ολοκαυτωμάτων (56.225 νεκροί). Ενδεικτικά, το Πρωτοδικείο της Λειβαδιάς με απόφασή του το 1997 επεδίκασε στα θύματα του Διστόμου (την οποία επισφράγισε οριστικά η απόφαση της Ολομέλειας του Αρείου Πάγου το 2000) 35 εκ. δρχ ανά εκτελεσθέντα.
Οι οφειλές της Γερμανίας προς τη χώρα μας προκύπτουν από τέσσερις βασικές αιτίες:
Tα τελευταία χρόνια πληθαίνουν τα δημοσιεύματα, οι τηλεοπτικές εκπομπές...
αλλά και η επιστημονική έρευνα στη χώρα μας σε σχέση με τις γερμανικές οφειλές προς την Ελλάδα. Μάλιστα, προ δεκαετίας περίπου, ιδρύθηκε και το «Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης των Οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα», με επικεφαλής τον Μανώλη Γλέζο, τον Ευάγγελο Μαχαίρα, τον Γεώργιο Αλέξανδρο Μαγκάκη και άλλους αντιστασιακούς.
Πολεμικές επανορθώσεις
και κατοχικό δάνειο
Οι οφειλές της Γερμανίας προς τη χώρα μας προκύπτουν από τέσσερις βασικές αιτίες:
1.
Από τις πολεμικές επανορθώσεις που μας επιδίκασε η Διεθνής Διάσκεψη των Παρισίων για τις καταστροφές που προξένησαν στη χώρα τα κατοχικά γερμανικά στρατεύματα.
2.
Από το κατοχικό δάνειο.
3.
Από την καταβολή αποζημιώσεων στα θύματα των θηριωδιών του γερμανικού στρατού κατοχής, όπως είναι η περίπτωση του Διστόμου.
4.
Από τις απαιτήσεις συγγενών των θυμάτων που εκτελέστηκαν από τους ναζί λόγω της εθνικοσοσιαλιστικής ιδεολογίας. Στην τελευταία αυτή περίπτωση ανήκουν οι Έλληνες Εβραίοι, οι τσιγγάνοι, οι ομοφυλόφιλοι κ.λπ., που εξολοθρεύτηκαν από τους ναζί διότι θεωρούντο, σύμφωνα με τη ναζιστική ιδεολογία, κατώτερα όντα. Για την περίπτωση αυτή, και μόνο αυτή, η γερμανική πλευρά και με αφορμή την υπόθεση Μέρτεν κατέβαλε στη χώρα μας σχετική αποζημίωση.
Συνολικά οι οφειλές της Γερμανίας προς τη χώρα μας, σύμφωνα με το «Εθνικό Συμβούλιο Διεκδίκησης», ξεπερνούν σε σημερινή αξία τα 162 δις ευρώ χωρίς τους τόκους.
Τέλος, σε σχέση με τις απαιτήσεις αποζημίωσης ατομικά των συγγενών Ελλήνων πολιτών που εκτελέστηκαν από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής εκκρεμεί για εκτέλεση η αμετάκλητη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λειβαδιάς για τα θύματα του Διστόμου, η οποία όμως δεν μπορεί να εκτελεστεί κατά του Γερμανικού Δημοσίου στη χώρα μας χωρίς σχετική άδεια του υπουργού Δικαιοσύνης, η οποία όμως μέχρι σήμερα δεν έχει χορηγηθεί. Για το λόγο αυτό έγινε απόπειρα εκτέλεσης της εν λόγω δικαστικής απόφασης κατά της ακίνητης περιουσίας του Γερμανικού Δημοσίου στην Ιταλία. Κι ενώ τα ιταλικά δικαστήρια όλων των βαθμών επέτρεψαν την εκτέλεση της εν λόγω απόφασης στη Φλωρεντία, η Γερμανία προσέφυγε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κατά της Ιταλίας όπου και εκκρεμεί η όλη υπόθεση.
Σύμφωνα με εμπεριστατωμένες μελέτες (Αντ. Μπρεδήμας, Νομικό Βήμα 58/2010, σελ. 1609-1633,κ.λπ.), η δικαστική διεκδίκηση εκ μέρους της Ελλάδας των πολεμικών επανορθώσεων και του κατοχικού δανείου παρουσιάζει ορισμένες δυσκολίες, παρότι βεβαίως είναι πέραν πάσης αμφισβητήσεως το γεγονός ότι η Γερμανία μας οφείλει για τις παραπάνω αιτίες το ποσό των 162 δις ευρώ, πέραν των τόκων και πέραν των οφειλών για τα θύματα του Διστόμου. Για το λόγο αυτό, από πλευράς επιστήμης αναζητείται η δικαστική εκείνη οδός η οποία θα είναι η πλέον πρόσφορη για την ευδοκίμηση των δικαστικών ενεργειών της χώρας μας κατά της Γερμανίας για το ζήτημα των πολεμικών επανορθώσεων και του κατοχικού δανείου.
Σε κάθε περίπτωση, πάντως, πέραν της διπλωματικής και της δικαστικής οδού για τη διεκδίκηση των γερμανικών αποζημιώσεων και του κατοχικού δανείου, μια βασική μέθοδος η οποία μπορούσε να αποδειχτεί ιδιαίτερα επιτυχής θα ήταν ο συμψηφισμός της οφειλής της Ελλάδας προς τη Γερμανία λόγω της δανειακής σύμβασης Ελλάδας - χωρών Ευρωζώνης έναντι μέρους των ως άνω ελληνικών απαιτήσεων κατά της Γερμανίας.
Η δανειακή σύμβαση
Όπως έχουμε ήδη αναλύσει εκτεταμένα (Επίκαιρα, 17/6/2010, σελ. 28-29, Νομικό Βήμα 58/2010, σελ. 2204-2222), η δανειακή σύμβαση Ελλάδας - κρατών Ευρωζώνης, ύψους 80 δις ευρώ, συνιστά λεόντειο σύμβαση με σημαντικές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις για τη χώρα μας. Η δανειακή σύμβαση υπογράφτηκε από την Ελλάδα και τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης πλην της Γερμανίας. Αντί για τη Γερμανία τη σύμβαση υπέγραψε η τράπεζα KfW «που υπόκειται στις οδηγίες, τελεί υπό την εγγύηση και ενεργεί προς το δημόσιο συμφέρον της Γερμανίας».
Αρκετοί διερωτήθηκαν τότε γιατί δεν υπέγραψε τη δανειακή σύμβαση η Γερμανία αλλά προώθησε στη θέση της την κρατική γερμανική τράπεζα ΚfW. H βασική αιτία, όπως προκύπτει εκ των υστέρων, οφείλεται στις γερμανικές αποζημιώσεις και στο κατοχικό δάνειο που οφείλει σύμφωνα με τα παραπάνω το Βερολίνο στη χώρα μας. Σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση, από τα 80 δις ευρώ του συνολικού ποσού της δανειακής σύμβασης, η γερμανική πλευρά μέσω KfW θα καταβάλει συνολικά 20,3 δις ευρώ.
Παρότι έχει δημιουργηθεί ένα πλαίσιο κοινά οργανωμένων διμερών δανείων, τα δάνεια χορηγούνται μεμονωμένα από κάθε δανειστή με βάση το ποσοστό συμμετοχής της κάθε χώρας στο κεφάλαιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 (2) της δανειακής σύμβασης, οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα κάθε δανειστή που απορρέουν από τη δανειακή σύμβαση είναι διακριτά και ανεξάρτητα και κάθε χρέος του δανειολήπτη, δηλαδή της Ελλάδας, που απορρέει από τη δανειακή σύμβαση προς ένα δανειστή αποτελεί ένα διακριτό και ανεξάρτητο χρέος. Ταυτόχρονα, οι υποχρεώσεις κάθε δανειστή είναι ατομικές [άρθρο 2 (1) δανειακής σύμβασης].
Απαγόρευση συμψηφισμού
ή υποβολής ανταπαίτησης
Από τα παραπάνω, λοιπόν, προκύπτει ότι η ελληνική πλευρά θα μπορούσε να υποβάλει ένσταση συμψηφισμού και να αρνηθεί την πληρωμή του δανείου στην KfW ύψους 20,3 δις ευρώ έναντι μέρους των παραπάνω γερμανικών οφειλών, δεδομένου ότι η KfW «υπόκειται στις οδηγίες, τελεί υπό την εγγύηση και ενεργεί προς το δημόσιο συμφέρον της Γερμανίας».
Πλην όμως, όπως προκύπτει από το άρθρο 7 (1) της δανειακής σύμβασης, «όλες οι πληρωμές που θα πραγματοποιηθούν από το δανειολήπτη καταβάλλονται στο ακέραιο, χωρίς μείωση λόγω συμψηφισμού ή ύπαρξης ανταπαίτησης...».
Με τον τρόπο λοιπόν αυτό, η ελληνική πλευρά παραιτήθηκε εν προκειμένω του δικαιώματος συμψηφισμού αλλά και προβολής ανταπαίτησης κατά της γερμανικής πλευράς έναντι των οφειλών της για τις παραπάνω αιτίες. Έτσι, μια πρόσφορη μέθοδος μερικής εξόφλησης των γερμανικών οφειλών προς τη χώρα μας μέσω συμψηφισμού ή προβολής ανταπαίτησης εκ μέρους της ελληνικής πλευράς προς την KfW έχει καταστεί πλέον αδύνατη.
Ταυτόχρονα, για να είναι βέβαιοι οι Γερμανοί για τη νομιμότητα της παραπάνω ρήτρας του άρθρου 7 (1) της δανειακής σύμβασης ζήτησαν προ πάσης καταβολής δανείου να υπογραφεί από το νομικό σύμβουλο του υπουργείου Δικαιοσύνης και το νομικό σύμβουλο του υπουργείου Οικονομικών σχετική νομική γνωμοδότηση. Σύμφωνα με την εν λόγω γνωμοδότηση και ιδίως το άρθρο 3, «καμία διάταξη στη Σύμβαση αυτή δεν αντιβαίνει ή περιορίζει τα δικαιώματα του Δανειολήπτη να προβαίνει σε έγκαιρη και πραγματική πληρωμή για οποιοδήποτε οφειλόμενο ποσό ως κεφάλαιο, τόκο ή άλλη δανειακή επιβάρυνση στο πλαίσιο της Σύμβασης», ενώ σύμφωνα με το άρθρο 4 της γνωμοδότησης, «η Σύμβαση και το Μνημόνιο Συνεννόησης είναι στην κατάλληλη νομική μορφή σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία για την εφαρμογή κατά του Δανειολήπτη...».
Από τα παραπάνω λοιπόν αποδεικνύεται ότι οι Γερμανοί, εμμέσως πλην σαφώς, αναγνωρίζουν ότι μας οφείλουν σημαντικά ποσά για τις παραπάνω αιτίες και για το λόγο αυτό φρόντισαν να λάβουν τα μέτρα τους.
Όπως, δε, έχουμε επισημάνει επανειλημμένα, η εν λόγω δανειακή σύμβαση Ελλάδας - κρατών Ευρωζώνης δεν έχει καν κυρωθεί από το ελληνικό Κοινοβούλιο, ενώ ήδη έχει κατατεθεί για κύρωση στην ελληνική Βουλή από τις 4/6/2010. Μάλιστα, προβάλλεται από κυβερνητικής πλευράς η άποψη ότι η κύρωση δεν είναι δήθεν αναγκαία, αφού η υπογραφή της από τον υπουργό Οικονομικών έγινε δήθεν με βάση σχετική εξουσιοδότηση του άρθρου 9 Ν. 3847/2010 (ΦΕΚ 67 Α’ 11-5-2010).
Πλην όμως η δανειακή σύμβαση υπογράφτηκε στις 8 Μαΐου 2010, ήτοι πριν τεθεί σε ισχύ η ως άνω αντισυνταγματική εξουσιοδότηση της Βουλής προς τον υπουργό Οικονομικών.
Αποκορύφωμα, δε, της απαράδεκτης τακτικής της ελληνικής πλευράς προς τους Γερμανούς ήταν και η έκδοση εκ μέρους του υφυπουργού Οικονομικών κ. Σαχινίδη στις 5 Αυγούστου 2010 της υπ’ αριθ. 2/53775/0023/Α Απόφασης σχετικά με την έκδοση του «πρώτου δανείου του Ελληνικού Δημοσίου στις 18/05/ 2010, με τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» (ΦΕΚ Β’ αρ. φύλλο 1407/6-9-2010), με την οποία δόθηκε από πάνω και προμήθεια στους Γερμανούς της KfW ύψους περίπου 20 εκατ. ευρώ για το πρώτο δάνειο που έδωσαν στη χώρα μας στο πλαίσιο της δανειακής σύμβασης!
1 τρισ. ευρώ μας χρωστούν οι Γερμανοί!
Μπορεί να άργησαν “λίγο”, αλλά τελικά το θυμήθηκαν οι Έλληνες βουλευτές ότι αυτός που πραγματικά χρωστάει, είναι η Γερμανία στην Ελλάδα και όχι η Ελλάδα στη Γερμανία. Και αν η γερμανική κυβέρνηση απαντάει με περισσό θράσος ότι “το θέμα έχει κλείσει” και ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών παίζει με τη νοημοσύνη μας λέγοντας ότι… έχει χαθεί ο φάκελος στα συρτάρια του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, εμείς αναζητούμε την αλήθεια. Και οφείλουμε να την αναζητούμε σαν ελάχιστο φόρο τιμής στους χιλιάδες Έλληνες που θυσιάστηκαν για να είναι σήμερα όλοι οι Ευρωπαίοι (κι όχι μόνο) ελεύθεροι. Ας έρθουμε λοιπόν στα χρωστούμενα. Τα στοιχεία που σας παραθέτουμε πιο κάτω προέρχονται από ενδελεχή έρευνα της iTabloid, καθώς και στοιχεία και από Γερμανούς επιστήμονες. Όσο απίστευτο κι αν φαίνεται, η μικρή και αδύναμη Ελλάδα έδωσε, στη δυσκολότερη καμπή της ιστορίας της, δάνειο στην πανίσχυρη Γερμανία (και χωρίς να της στείλει την… Τρόικα). Το δάνειο όμως δεν ξεπληρώθηκε ποτέ. Όχι επειδή κρίθηκε έκνομο ή επειδή υπήρχε αδυναμία. Απλώς, οι Γερμανοί έκαναν ότι ξέχασαν και οι Έλληνες πολιτικοί φοβήθηκαν να το ζητήσουν. Ο λόγος για το περίφημο κατοχικό δάνειο, το οποίο παραμένει ανεξόφλητο κάτι παραπάνω από μισό αιώνα μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους ναζί. Το ποσό το οποίο υποχρεούται σήμερα να μας επιστρέψει η Γερμανία κυμαίνεται από 54 έως 170 δισ. ευρώ. Το “54″, αφορά την επιστροφή του δανείου χωρίς τόκους. Το δεύτερο ποσό, με τόκους. Τώρα, στα παραπάνω ας προσθέσουμε και τις πολεμικές αποζημιώσεις που δεν πλήρωσε ποτέ η Γερμανία (ήταν η μοναδική χώρα που δεν αποπληρώθηκε από τους Γερμανούς), το χρέος της προς την Ελλάδα ξεπερνά το 1 τρισ. ευρώ! Και για να ξέρουμε τι λέμε: Η Γερμανία ποτέ δεν βοήθησε στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας που (απρόκλητα) κατέστρεψε. Οι ΗΠΑ, η Αγγλία, η Ρωσία, ναι. Η Γερμανία όμως, ποτέ. Και αν η Γερμανία κάνει λεονταρισμούς στο ταπεινωμένο ελληνικό κράτος, δεν θα μπορέσει να κάνει το ίδιο και σε ομάδα Ελλήνων επιστημόνων, υπό τον διδάκτορα Κοινωνιολογίας Τάσο Ηλιαδάκη, που προτίθεται να διεκδικήσει (επιτέλους) την επιστροφή του δανείου που πεισματικά και παράνομα αρνείται η Γερμανία.
Το δάνειο Ο γεννημένος στη Βιέννη καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χάγκεν Φλάισερ πιστεύει ότι το οφειλόμενο ποσό είναι πολύ μικρότερο: περίπου 5 δισ. ευρώ. Όμως, όπως λέει, το σημαντικό, το οποίο τον κάνει να ντρέπεται για την πρώτη του πατρίδα, τη Γερμανία, είναι το γεγονός ότι η ναζιστική Γερμανία αναγνώριζε το χρέος της προς την Ελλάδα ενώ η δημοκρατική όχι. Ας δούμε πώς δημιουργήθηκε αυτό το χρέος: Τον Απρίλιο του 1941 οι Γερμανοί εισβάλλουν στην εξουθενωμένη (από τον ταυτόχρονο πόλεμο με Ιταλία-Γερμανία-Αλβανία- Βουλγαρία) Ελλάδα και καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της λεηλατώντας τον ελληνικό λαό και εξαρθρώνοντας την οικονομία (τυπώνοντας καθημερινά δραχμές για τα κατοχικά στρατεύματα και δημιουργώντας πληθωρισμό- ρεκόρ). Τα πτώματα των χιλιάδων νεκρών κείτονται στους δρόμους. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των νεκρών υπό τον ζυγό των Γερμανών ανήλθε στους 350.000 (δεν συμπεριλαμβάνονται τα θύματα από τροχαία ατυχήματα στο κέντρο της Αθήνας, αφού οι Γερμανοί στρατιώτες πάταγαν για… πλάκα με τα στρατιωτικά οχήματα εξαθλιωμένους Έλληνες πεζούς). Ήταν η εποχή που στην Ελλάδα η στρατιωτική δύναμη του κατακτητή αριθμούσε 300.000 άνδρες. Το δάνειο ήταν “ιδέα” των Ιταλών οι οποίοι ήθελαν να βάλουν ένα όριο στα ποσά που αντλούσε κάθε μήνα η γερμανική διοίκηση για να καλύψει τα έξοδα κατοχής. Τις υπέρογκες δαπάνες κατοχής συνοδεύει η λεηλασία παντός είδους αγαθού. Η σχετική δανειακή συμφωνία θα υπογραφεί στις 14 Μαρτίου του 1942 από τους πληρεξούσιους της Γερμανίας και της Ιταλίας ερήμην ακόμη και της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση, την οποία η Ελλάδα πληροφορήθηκε εννέα μέρες μετά, έπρεπε να καταβάλλει κάθε μήνα 1,5 δισ. δραχμές ως έξοδα κατοχής. Οι δε αναλήψεις άνω του ποσού αυτού από την Τράπεζα της Ελλάδος θα ήταν άτοκο δάνειο. Έτσι, εν καιρώ πολέμου η Τράπεζα της Ελλάδος αναγκάστηκε να δανείσει στους ναζί κατακτητές 476 εκατ. γερμανικά μάρκα, δηλαδή 3,5 εκατ. δολάρια, αγοραστικής αξίας του 1938. Σύμφωνα με τους αναλυτές, όπως και τους υπολογισμούς του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών, το κατοχικό δάνειο σήμερα ανέρχεται στα 54 δισ. ευρώ χωρίς τους νόμιμους τόκους! Άλλοι ιστορικοί, καθηγητές και επιστήμονες έχουν εκτιμήσει ότι το ποσό κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα, όμως συνεχίζει να είναι ένας υπέρογκος ανεξόφλητος λογαριασμός. Με το πέρασμα 65 χρόνων και τις μετατροπές που έχουν επέλθει, το χρέος των Γερμανών αγγίζει τουλάχιστον τα 200 δισ. ευρώ. Οι όροι του δανείου ήταν εξοντωτικοί για την Ελλάδα, η οποία φυσικά και δεν ρωτήθηκε για τη σύμβαση. Ο πληρεξούσιος της Γερμανίας, Άλτενμπουργκ, ανακοίνωσε ότι πλέον η Ελλάδα θα είχε δανειακές αναλήψεις, με τη μορφή μηνιαίων προκαταβολών. Όμως το ύψος και η διάρκεια του δανείου δεν προσδιοριζόταν, όπως και το πότε θα άρχιζε η εξόφλησή του, ωστόσο οριζόταν ότι ήταν άτοκο και σε δραχμές.
Οι δόσεις του περίφημου κατοχικού δανείου δεν ήταν σταθερές.
Για παράδειγμα, τον Αύγουστο του 1941 η ΤτΕ δάνεισε συνολικά 3.997.200 δραχμές, ενώ τον Δεκέμβριο το ίδιου έτους το ύψος του δανείου άγγιξε τα 20.061.100 δραχμές. Τον Δεκέμβριο του 1942 το δάνειο των Γερμανών από την ΤτΕ έφτασε τα 205.881.000 δραχμές, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 1943 βάσει της σύμβασης ο δανεισμός ανήλθε στα 804.649.000 δραχμές. Οι καταστροφές Εκτός από το ανεξόφλητο κατοχικό δάνειο, η γερμανική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να μας δώσει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για τις καταστροφές στις υποδομές κατά την περίοδο της κατοχής. Συγκεκριμένα, έχουν… ανοίξει λογαριασμό με το Δημόσιο, όπου και χρωστάνε 7,1 δισ. δολάρια αγοραστικής αξίας του 1938. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, έως το Μάρτιο του 2010 το ποσό μεταφράζεται σε 108,43 δισ. ευρώ, πάλι χωρίς τους τόκους.
Αν υπολογίσουμε το ελάχιστο επιτόκιο του 3% σε τιμές του 1938, σήμερα η τιμή του χρέους υπερβαίνει το 1 τρισ. ευρώ. Στη σύμβαση αναγραφόταν ως όρος ότι η επιστροφή των χρημάτων θα γινόταν αργότερα, κίνηση που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε από τους Γερμανούς. Το ψέμα της κ. Μέρκελ
Όπως κάνει τώρα και η κυρία Μέρκελ, όλες οι κυβερνήσεις της Γερμανίας αποποιούνται την ευθύνη. Όμως το ποσό δεν έχει παραγραφεί, ούτε μπορεί να παραγραφεί. Απόδειξη; Το δάνειο αυτό υπολογίζεται κάθε χρόνο τόσο από την Τράπεζα της Ελλάδος όσο και από τη γερμανική κεντρική τράπεζα. Εκτός αυτού, η Γερμανία έχει αναγνωρίσει ότι παρέλαβε το κατοχικό δάνειο, καθώς έχει πληρώσει τις δύο πρώτες δόσεις. Συγκεκριμένα, λίγο καιρό πριν απελευθερωθεί η χώρα μας και επιστρέψουν στην πατρίδα τους τα χιτλερικά στρατεύματα, η Γερμανία αποπλήρωσε τη δεύτερη δόση. Οι οφειλές της Γερμανίας προς τη χώρα μας είναι αναγνωρισμένες με διεθνείς συμφωνίες, όπως και με διεθνείς συμβάσεις. Άλλωστε, η υπογεγραμμένη σύμβαση μεταξύ άλλων ανέφερε: • Σύμφωνα με το άρθρο 2 η κυβέρνηση της Ελλάδος είναι υποχρεωμένη κάθε μήνα να καταβάλλει τα έξοδα κατοχής, τα οποία ανέρχονταν σε 1,5 δισ. δραχμές. • Σύμφωνα με το άρθρο 3 οι αναλήψεις από την ΤτΕ άνω του ποσού αυτού θα χρεώνονται στις κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ιταλίας άτοκα σε δραχμές, ως δάνειο της Ελλάδας προς αυτές. • Σύμφωνα με το άρθρο 4 η επιστροφή του δανείου θα γινόταν αργότερα.
• Σύμφωνα με το άρθρο 5 η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας – Γερμανίας είχε αναδρομική ισχύ.
Με το πρόσχημα ότι για 45 χρόνια ήταν χωρισμένη σε Ανατολική και Δυτική, η Γερμανία δεν εξοφλούσε την Ελλάδα. Το 1990 πραγματοποιήθηκε η επανένωση, όμως με ένα περίτεχνο τέχνασμα η Γερμανία κατάφερε να αποφύγει την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου. Ύστερα, ισχυρίστηκε ότι έχει εξοφλήσει το χρέος της προς την Ελλάδα όταν έδωσε 115 εκατ. ευρώ (αυτό το ποσό θα ήταν αστείο μόνο και μόνο για το Δίστομο!) στις 21 Σεπτεμβρίου του 1961. Αργότερα, τον Νοέμβριο του 1995, η Ελλάδα ζήτησε να αποπληρωθεί το χρέος, θέτοντας ρηματική διακοίνωση. Η Γερμανία όμως σταθερά απορρίπτει το αίτημα, επικαλούμενη ότι το δάνειο εντάσσεται στη συμφωνία του Λονδίνου, ενώ με θράσος απάντησε ότι οι Έλληνες δεν δικαιούνται να έχουν τέτοιες απαιτήσεις ύστερα από την πάροδο 50 χρόνων. Η Γερμανία, ακολουθώντας πρόταση των Αμερικανών για εξόφληση του χρέου, ζήτησε να μας αποπληρώσει σε είδος. Μας έδωσε 38 πλοία, τα οποία πριν γίνουν περιούσια μας ήταν δεμένα στο λιμάνι του Αμβούργου για τέσσερα χρόνια, ενώ η εργοστασιακή δομή ήταν παλιάς τεχνολογίας. Τελικά η «σκουριασμένη» περιουσία που μας παραχώρησαν πουλήθηκε ως παλιοσίδερα, και φυσικά δεν αποτελούσε ούτε μικρό μέρος της αποπληρωμής των χρεών.
Ελλάδα: Η μόνη χώρα που δεν αποζημιώθηκε
H Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μέχρι σήμερα δεν πήρε καμία απολύτως αποζημίωση για τις ανθρώπινες και υλικές ζημίες που προξένησαν τα στρατεύματα κατοχής. Άλλοτε οι διαδικασίες παρέμεναν ανολοκλήρωτες και άλλοτε η κυβέρνηση έδειχνε πλήρη αδιαφορία. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί ανά πάσα στιγμή να ζητήσει την αποπληρωμή του διογκωμένου χρέους .
Αν η γερμανική κυβέρνηση αρνηθεί εκ νέου να καταβάλει το οφειλόμενο ποσό, η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφύγει στα διεθνή δικαστήρια, όπου και θα δικαιωνόταν παμψηφεί.
Όμως κανένας κόμμα εξουσίας δεν διεκδίκησε με τον πιο σύντομο, εύκολο και σίγουρο τρόπο τα νόμιμα. Η Ελλάδα από το 1945 στο Παρίσι διαχώρισε το κατοχικό δάνειο από τις επανορθώσεις και τις πολεμικές αποζημιώσεις και ζητούσε την επιστροφή του.
Το 1964 ο καθηγητής Α. Αγγελόπουλος, ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, συμμετείχε στις πρώτες επαφές με τους Γερμανούς ώστε να μας επιστρέψουν το δάνειο που πήραν από την ΤτΕ βάζοντάς μας το πιστόλι στο κρόταφο. Το 1965 τον λόγο πήρε ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου, του οποίου οι προσπάθειες αποδείχτηκαν άκαρπες, ενώ το 1966 στις τότε ελληνογερμανικές συνομιλίες στην Αθήνα πραγματοποιήθηκαν κάποιες συζητήσεις, επίσης χωρίς αποτέλεσμα. Τότε η Γερμανία ισχυρίστηκε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε υπογράψει πως παραιτείται και δεν ζητάει οι Γερμανοί να αποπληρώσουν το χρέος που έπρεπε. Το «πανηγυράκι» των Γερμανών συνεχίστηκε όταν επικαλέστηκαν παραίτηση πρωθυπουργού. Έγινε έρευνα για να βρεθεί το σχετικό έγγραφο και αφού δεν βρέθηκε, το 1967 η Γερμανία παραδέχτηκε ότι ουδέποτε παραιτήθηκε πρωθυπουργός της χώρας μας από τα δικαιώματα του δανείου. Στην αντιπολίτευση, το 1975 το θέμα του δανείου ανακινήθηκε από τον καθηγητή Ξενοφώντα Ζολώτα. Περίπου 26 χρόνια μετά, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς έθεσε το θέμα ανεπίσημα στον Γερμανό ομόλογό του, ενώ στις 14 Νοεμβρίου του 1995 το έθεσε με ρηματική διακοίνωση.
Ο Χίτλερ αναγνώριζε το δάνειο
Ο Γερμανός τη καταγωγή καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χάγκεν Φλάισερ, γράφει ότι ακόμα και ο Χίτλερ “ντράπηκε” να αποποιηθεί το δάνειο: “Στο γερµανοϊταλικό Εµπιστευτικό Πρωτόκολλο της Ρώµης, καθώς και στις επακόλουθες τριµερείς συµφωνίες, είχε συµφωνηθεί η αποπληρωµή των ποσών που είχαν εισπραχθεί πέραν των ισόποσων κατά µήνα καταβλητέων πληρωµών -δηλαδή των δικαιολογήσιµων σύµφωνα µε το διεθνές δίκαιο-των αυτών καθαυτών εξόδων κατοχής: «Διά των ποσών τούτων θα χρεώνονται υπό της Τραπέζης της Ελλάδος εις νέους ανοιχθησοµένους ατόκους [sic] λογαριασµούς η Γερµανική και Ιταλική Κυβέρνησις [sic] εις δραχµάς αναλόγως των υφ’ εκατέρων των δύο στρατευµάτων κατοχής αναλαµβανοµένων ποσών». Εποµένως, για την επιστροφή του «δανείου» αυτού -έστω µε κάποια φραστική επιφύλαξη- οι δύο δυνάµεις κατοχής µέσω υψηλόβαθµων αξιωµατούχων των δύο υπουργείων Εξωτερικών είχαν δεσµευτεί ρητά απέναντι στο Ελληνικό Δηµόσιο.
H γερµανική πλευρά µάλιστα αναγνώριζε την υποχρέωση αυτή όχι µόνο µε την ενδοϋπηρεσιακά χρησιµοποιούµενη ορολογία, αλλά και έµπρακτα, όταν ήδη από το 1943 άρχισε (παράλληλα µε την είσπραξη νέων δανειοληπτικών ποσών) την αποπληρωµή των παλαιοτέρων χρεώσεων σε µηνιαίες δόσεις. Η τελευταία από αυτές µάλιστα, ύψους 300 τρισ. (πληθωριστικών!) δραχµών, καταβλήθηκε έξι µέρες πριν από την αποχώρηση της Βέρµαχτ από την Αθήνα!
Ένα µήνα πριν από την οριστική κατάρρευση του Τρίτου Ράιχ, το άλλοτε οικονοµικό επιτελείο της γερµανικής πρεσβείας στην Αθήνα υπέβαλε µια ογκωδέστατη τελική έκθεση στον πρόεδρο της κρατικής τραπέζας (Reichsbank), µε κοινοποίηση προς το γερµανικό ΥΠΕΞ (και τον Χ. Νόιµπαχερ, ειδικό πληρεξούσιο για τη ΝΑ Ευρώπη), στην οποία διευκρινιζόταν ότι το «δάνειο» αποτελούσε «πολιτικό χρέος απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση».
Για τον προσδιορισµό του ύψους του «γερµανικού χρέους προς την Ελλάδα» («Reichsverschuldung gegenuber Griechenland»), οι συντάκτες κατέβαλαν φιλότιµες προσπάθειες και τελικά -βέβαια όχι µε πρόθεση να… αδικήσουν τη Γερµανία- το υπολόγισαν στο ποσό των 476 εκατ. γερµανικών µάρκων, µε σηµερινή αξία περισσότερο από 5.000.000.000 ευρώ, χωρίς τόκους εννοείται. Από την ελληνική πλευρά κυκλοφορούν και πολύ υψηλότερες εκτιµήσεις. Με δεδοµένο ότι η έκθεση των Γερµανών εµπειρογνωµόνων συντάχθηκε «για µελλοντική χρήση», θα µπορούσε να αποτελέσει τη βάση ελληνογερµανικών διαπραγµατεύσεων. Να τεθεί δηλαδή τέρµα σε µια παράλογη κατάσταση, που σφραγίζεται από το γεγονός ότι οι επίσηµοι εκπρόσωποι του ναζιστικού Ράιχ είχαν έµπρακτα αναγνωρίσει το συγκεκριµένο γερµανικό χρέος, για το οποίο το δηµοκρατικό διάδοχο κράτος της Οµοσπονδιακής Δηµοκρατίας τηρεί µέχρι σήµερα σιγήν ιχθύος: δεν παραλαµβάνει καν τα σχετικά έγγραφα, επικαλούµενο ρήτρα σε παλαιά γερµανοελληνική «σύµβαση περί αµοιβαίας δικαστικής αντιλήψεως» επί καθεστώτων Χίτλερ – Μεταξά”.
ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ
1941 Ποσά σε δραχμές προς τους Γερμανούς Ποσά σε δραχμές προς τους Ιταλούς Σύνολο Αύγουστος 2.467.200 1.500.000 3.967.200 Σεπτέμβριος 3.393.600 1.500.000 4.893.600 Οκτώβριος 2.052.000 500.000 2.552.000 Νοέμβριος 925.400 750.000 1.675.400 Δεκέμβριος 3.602.900 3.340.00 6.942.900
1942 Ποσά σε δραχμές προς τους Γερμανούς Ποσά σε δραχμές προς τους Ιταλούς Σύνολο Ιανουάριος 4.396.000 1.030.000 5.426.000 Φεβρουάριος 4.589.000 1.200.000 5.789.000 Μάρτιος 5.430.000 1.300.000 6.730.000 Απρίλιος 6.705.000 1.750.000 8.455.000 Μάιος 12.500.000 1.750.000 14.250.000 Ιούνιος 14.720.000 5.050.000 19.770.000 Ιούλιος 15.750.000 2.969.000 18.719.000 Αύγουστος 20.750.000 5.183.100 25.913.100 Σεπτέμβριος 16.007.500 6.166.700 23.074.200 Οκτώβριος 14.091.700 8.047.800 22.139.500 Νοέμβριος 4.750.000 5.134.500 9.884.500 Δεκέμβριος 13.750.000 11.001.600 24.751.600
1943 Ποσά σε δραχμές προς τους Γερμανούς Ποσά σε δραχμές προς τους Ιταλούς Σύνολο Ιανουάριος 20.000.000 14.000.000 34.00.000 Φεβρουάριος 20.000.000 12.500.000 32.5000.000 Μάρτιος 12.000.000 8.000.000 20.000.000
Μπορεί να άργησαν “λίγο”, αλλά τελικά το θυμήθηκαν οι Έλληνες βουλευτές ότι αυτός που πραγματικά χρωστάει, είναι η Γερμανία στην Ελλάδα και όχι η Ελλάδα στη Γερμανία. Και αν η γερμανική κυβέρνηση απαντάει με περισσό θράσος ότι “το θέμα έχει κλείσει” και ο Έλληνας υπουργός Οικονομικών παίζει με τη νοημοσύνη μας λέγοντας ότι… έχει χαθεί ο φάκελος στα συρτάρια του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, εμείς αναζητούμε την αλήθεια. Και οφείλουμε να την αναζητούμε σαν ελάχιστο φόρο τιμής στους χιλιάδες Έλληνες που θυσιάστηκαν για να είναι σήμερα όλοι οι Ευρωπαίοι (κι όχι μόνο) ελεύθεροι. Ας έρθουμε λοιπόν στα χρωστούμενα. Τα στοιχεία που σας παραθέτουμε πιο κάτω προέρχονται από ενδελεχή έρευνα της iTabloid, καθώς και στοιχεία και από Γερμανούς επιστήμονες. Όσο απίστευτο κι αν φαίνεται, η μικρή και αδύναμη Ελλάδα έδωσε, στη δυσκολότερη καμπή της ιστορίας της, δάνειο στην πανίσχυρη Γερμανία (και χωρίς να της στείλει την… Τρόικα). Το δάνειο όμως δεν ξεπληρώθηκε ποτέ. Όχι επειδή κρίθηκε έκνομο ή επειδή υπήρχε αδυναμία. Απλώς, οι Γερμανοί έκαναν ότι ξέχασαν και οι Έλληνες πολιτικοί φοβήθηκαν να το ζητήσουν. Ο λόγος για το περίφημο κατοχικό δάνειο, το οποίο παραμένει ανεξόφλητο κάτι παραπάνω από μισό αιώνα μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας από τους ναζί. Το ποσό το οποίο υποχρεούται σήμερα να μας επιστρέψει η Γερμανία κυμαίνεται από 54 έως 170 δισ. ευρώ. Το “54″, αφορά την επιστροφή του δανείου χωρίς τόκους. Το δεύτερο ποσό, με τόκους. Τώρα, στα παραπάνω ας προσθέσουμε και τις πολεμικές αποζημιώσεις που δεν πλήρωσε ποτέ η Γερμανία (ήταν η μοναδική χώρα που δεν αποπληρώθηκε από τους Γερμανούς), το χρέος της προς την Ελλάδα ξεπερνά το 1 τρισ. ευρώ! Και για να ξέρουμε τι λέμε: Η Γερμανία ποτέ δεν βοήθησε στην ανοικοδόμηση της Ελλάδας που (απρόκλητα) κατέστρεψε. Οι ΗΠΑ, η Αγγλία, η Ρωσία, ναι. Η Γερμανία όμως, ποτέ. Και αν η Γερμανία κάνει λεονταρισμούς στο ταπεινωμένο ελληνικό κράτος, δεν θα μπορέσει να κάνει το ίδιο και σε ομάδα Ελλήνων επιστημόνων, υπό τον διδάκτορα Κοινωνιολογίας Τάσο Ηλιαδάκη, που προτίθεται να διεκδικήσει (επιτέλους) την επιστροφή του δανείου που πεισματικά και παράνομα αρνείται η Γερμανία.
Το δάνειο Ο γεννημένος στη Βιέννη καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Χάγκεν Φλάισερ πιστεύει ότι το οφειλόμενο ποσό είναι πολύ μικρότερο: περίπου 5 δισ. ευρώ. Όμως, όπως λέει, το σημαντικό, το οποίο τον κάνει να ντρέπεται για την πρώτη του πατρίδα, τη Γερμανία, είναι το γεγονός ότι η ναζιστική Γερμανία αναγνώριζε το χρέος της προς την Ελλάδα ενώ η δημοκρατική όχι. Ας δούμε πώς δημιουργήθηκε αυτό το χρέος: Τον Απρίλιο του 1941 οι Γερμανοί εισβάλλουν στην εξουθενωμένη (από τον ταυτόχρονο πόλεμο με Ιταλία-Γερμανία-Αλβανία- Βουλγαρία) Ελλάδα και καταλαμβάνουν το μεγαλύτερο μέρος της λεηλατώντας τον ελληνικό λαό και εξαρθρώνοντας την οικονομία (τυπώνοντας καθημερινά δραχμές για τα κατοχικά στρατεύματα και δημιουργώντας πληθωρισμό- ρεκόρ). Τα πτώματα των χιλιάδων νεκρών κείτονται στους δρόμους. Υπολογίζεται ότι ο αριθμός των νεκρών υπό τον ζυγό των Γερμανών ανήλθε στους 350.000 (δεν συμπεριλαμβάνονται τα θύματα από τροχαία ατυχήματα στο κέντρο της Αθήνας, αφού οι Γερμανοί στρατιώτες πάταγαν για… πλάκα με τα στρατιωτικά οχήματα εξαθλιωμένους Έλληνες πεζούς). Ήταν η εποχή που στην Ελλάδα η στρατιωτική δύναμη του κατακτητή αριθμούσε 300.000 άνδρες. Το δάνειο ήταν “ιδέα” των Ιταλών οι οποίοι ήθελαν να βάλουν ένα όριο στα ποσά που αντλούσε κάθε μήνα η γερμανική διοίκηση για να καλύψει τα έξοδα κατοχής. Τις υπέρογκες δαπάνες κατοχής συνοδεύει η λεηλασία παντός είδους αγαθού. Η σχετική δανειακή συμφωνία θα υπογραφεί στις 14 Μαρτίου του 1942 από τους πληρεξούσιους της Γερμανίας και της Ιταλίας ερήμην ακόμη και της κυβέρνησης. Σύμφωνα με τη δανειακή σύμβαση, την οποία η Ελλάδα πληροφορήθηκε εννέα μέρες μετά, έπρεπε να καταβάλλει κάθε μήνα 1,5 δισ. δραχμές ως έξοδα κατοχής. Οι δε αναλήψεις άνω του ποσού αυτού από την Τράπεζα της Ελλάδος θα ήταν άτοκο δάνειο. Έτσι, εν καιρώ πολέμου η Τράπεζα της Ελλάδος αναγκάστηκε να δανείσει στους ναζί κατακτητές 476 εκατ. γερμανικά μάρκα, δηλαδή 3,5 εκατ. δολάρια, αγοραστικής αξίας του 1938. Σύμφωνα με τους αναλυτές, όπως και τους υπολογισμούς του Εθνικού Συμβουλίου Διεκδίκησης των Γερμανικών Οφειλών, το κατοχικό δάνειο σήμερα ανέρχεται στα 54 δισ. ευρώ χωρίς τους νόμιμους τόκους! Άλλοι ιστορικοί, καθηγητές και επιστήμονες έχουν εκτιμήσει ότι το ποσό κυμαίνεται σε χαμηλότερα επίπεδα, όμως συνεχίζει να είναι ένας υπέρογκος ανεξόφλητος λογαριασμός. Με το πέρασμα 65 χρόνων και τις μετατροπές που έχουν επέλθει, το χρέος των Γερμανών αγγίζει τουλάχιστον τα 200 δισ. ευρώ. Οι όροι του δανείου ήταν εξοντωτικοί για την Ελλάδα, η οποία φυσικά και δεν ρωτήθηκε για τη σύμβαση. Ο πληρεξούσιος της Γερμανίας, Άλτενμπουργκ, ανακοίνωσε ότι πλέον η Ελλάδα θα είχε δανειακές αναλήψεις, με τη μορφή μηνιαίων προκαταβολών. Όμως το ύψος και η διάρκεια του δανείου δεν προσδιοριζόταν, όπως και το πότε θα άρχιζε η εξόφλησή του, ωστόσο οριζόταν ότι ήταν άτοκο και σε δραχμές.
Οι δόσεις του περίφημου κατοχικού δανείου δεν ήταν σταθερές.
Για παράδειγμα, τον Αύγουστο του 1941 η ΤτΕ δάνεισε συνολικά 3.997.200 δραχμές, ενώ τον Δεκέμβριο το ίδιου έτους το ύψος του δανείου άγγιξε τα 20.061.100 δραχμές. Τον Δεκέμβριο του 1942 το δάνειο των Γερμανών από την ΤτΕ έφτασε τα 205.881.000 δραχμές, ενώ το πρώτο τρίμηνο του 1943 βάσει της σύμβασης ο δανεισμός ανήλθε στα 804.649.000 δραχμές. Οι καταστροφές Εκτός από το ανεξόφλητο κατοχικό δάνειο, η γερμανική κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να μας δώσει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ για τις καταστροφές στις υποδομές κατά την περίοδο της κατοχής. Συγκεκριμένα, έχουν… ανοίξει λογαριασμό με το Δημόσιο, όπου και χρωστάνε 7,1 δισ. δολάρια αγοραστικής αξίας του 1938. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, έως το Μάρτιο του 2010 το ποσό μεταφράζεται σε 108,43 δισ. ευρώ, πάλι χωρίς τους τόκους.
Αν υπολογίσουμε το ελάχιστο επιτόκιο του 3% σε τιμές του 1938, σήμερα η τιμή του χρέους υπερβαίνει το 1 τρισ. ευρώ. Στη σύμβαση αναγραφόταν ως όρος ότι η επιστροφή των χρημάτων θα γινόταν αργότερα, κίνηση που ποτέ δεν πραγματοποιήθηκε από τους Γερμανούς. Το ψέμα της κ. Μέρκελ
Όπως κάνει τώρα και η κυρία Μέρκελ, όλες οι κυβερνήσεις της Γερμανίας αποποιούνται την ευθύνη. Όμως το ποσό δεν έχει παραγραφεί, ούτε μπορεί να παραγραφεί. Απόδειξη; Το δάνειο αυτό υπολογίζεται κάθε χρόνο τόσο από την Τράπεζα της Ελλάδος όσο και από τη γερμανική κεντρική τράπεζα. Εκτός αυτού, η Γερμανία έχει αναγνωρίσει ότι παρέλαβε το κατοχικό δάνειο, καθώς έχει πληρώσει τις δύο πρώτες δόσεις. Συγκεκριμένα, λίγο καιρό πριν απελευθερωθεί η χώρα μας και επιστρέψουν στην πατρίδα τους τα χιτλερικά στρατεύματα, η Γερμανία αποπλήρωσε τη δεύτερη δόση. Οι οφειλές της Γερμανίας προς τη χώρα μας είναι αναγνωρισμένες με διεθνείς συμφωνίες, όπως και με διεθνείς συμβάσεις. Άλλωστε, η υπογεγραμμένη σύμβαση μεταξύ άλλων ανέφερε: • Σύμφωνα με το άρθρο 2 η κυβέρνηση της Ελλάδος είναι υποχρεωμένη κάθε μήνα να καταβάλλει τα έξοδα κατοχής, τα οποία ανέρχονταν σε 1,5 δισ. δραχμές. • Σύμφωνα με το άρθρο 3 οι αναλήψεις από την ΤτΕ άνω του ποσού αυτού θα χρεώνονται στις κυβερνήσεις της Γερμανίας και της Ιταλίας άτοκα σε δραχμές, ως δάνειο της Ελλάδας προς αυτές. • Σύμφωνα με το άρθρο 4 η επιστροφή του δανείου θα γινόταν αργότερα.
• Σύμφωνα με το άρθρο 5 η συμφωνία μεταξύ Ελλάδας – Γερμανίας είχε αναδρομική ισχύ.
Με το πρόσχημα ότι για 45 χρόνια ήταν χωρισμένη σε Ανατολική και Δυτική, η Γερμανία δεν εξοφλούσε την Ελλάδα. Το 1990 πραγματοποιήθηκε η επανένωση, όμως με ένα περίτεχνο τέχνασμα η Γερμανία κατάφερε να αποφύγει την αποπληρωμή του κατοχικού δανείου. Ύστερα, ισχυρίστηκε ότι έχει εξοφλήσει το χρέος της προς την Ελλάδα όταν έδωσε 115 εκατ. ευρώ (αυτό το ποσό θα ήταν αστείο μόνο και μόνο για το Δίστομο!) στις 21 Σεπτεμβρίου του 1961. Αργότερα, τον Νοέμβριο του 1995, η Ελλάδα ζήτησε να αποπληρωθεί το χρέος, θέτοντας ρηματική διακοίνωση. Η Γερμανία όμως σταθερά απορρίπτει το αίτημα, επικαλούμενη ότι το δάνειο εντάσσεται στη συμφωνία του Λονδίνου, ενώ με θράσος απάντησε ότι οι Έλληνες δεν δικαιούνται να έχουν τέτοιες απαιτήσεις ύστερα από την πάροδο 50 χρόνων. Η Γερμανία, ακολουθώντας πρόταση των Αμερικανών για εξόφληση του χρέου, ζήτησε να μας αποπληρώσει σε είδος. Μας έδωσε 38 πλοία, τα οποία πριν γίνουν περιούσια μας ήταν δεμένα στο λιμάνι του Αμβούργου για τέσσερα χρόνια, ενώ η εργοστασιακή δομή ήταν παλιάς τεχνολογίας. Τελικά η «σκουριασμένη» περιουσία που μας παραχώρησαν πουλήθηκε ως παλιοσίδερα, και φυσικά δεν αποτελούσε ούτε μικρό μέρος της αποπληρωμής των χρεών.
Ελλάδα: Η μόνη χώρα που δεν αποζημιώθηκε
H Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μέχρι σήμερα δεν πήρε καμία απολύτως αποζημίωση για τις ανθρώπινες και υλικές ζημίες που προξένησαν τα στρατεύματα κατοχής. Άλλοτε οι διαδικασίες παρέμεναν ανολοκλήρωτες και άλλοτε η κυβέρνηση έδειχνε πλήρη αδιαφορία. Η ελληνική κυβέρνηση μπορεί ανά πάσα στιγμή να ζητήσει την αποπληρωμή του διογκωμένου χρέους .
Αν η γερμανική κυβέρνηση αρνηθεί εκ νέου να καταβάλει το οφειλόμενο ποσό, η Ελλάδα θα μπορούσε να προσφύγει στα διεθνή δικαστήρια, όπου και θα δικαιωνόταν παμψηφεί.
Όμως κανένας κόμμα εξουσίας δεν διεκδίκησε με τον πιο σύντομο, εύκολο και σίγουρο τρόπο τα νόμιμα. Η Ελλάδα από το 1945 στο Παρίσι διαχώρισε το κατοχικό δάνειο από τις επανορθώσεις και τις πολεμικές αποζημιώσεις και ζητούσε την επιστροφή του.
Το 1964 ο καθηγητής Α. Αγγελόπουλος, ως εκπρόσωπος της κυβέρνησης, συμμετείχε στις πρώτες επαφές με τους Γερμανούς ώστε να μας επιστρέψουν το δάνειο που πήραν από την ΤτΕ βάζοντάς μας το πιστόλι στο κρόταφο. Το 1965 τον λόγο πήρε ο αείμνηστος Ανδρέας Παπανδρέου, του οποίου οι προσπάθειες αποδείχτηκαν άκαρπες, ενώ το 1966 στις τότε ελληνογερμανικές συνομιλίες στην Αθήνα πραγματοποιήθηκαν κάποιες συζητήσεις, επίσης χωρίς αποτέλεσμα. Τότε η Γερμανία ισχυρίστηκε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής είχε υπογράψει πως παραιτείται και δεν ζητάει οι Γερμανοί να αποπληρώσουν το χρέος που έπρεπε. Το «πανηγυράκι» των Γερμανών συνεχίστηκε όταν επικαλέστηκαν παραίτηση πρωθυπουργού. Έγινε έρευνα για να βρεθεί το σχετικό έγγραφο και αφού δεν βρέθηκε, το 1967 η Γερμανία παραδέχτηκε ότι ουδέποτε παραιτήθηκε πρωθυπουργός της χώρας μας από τα δικαιώματα του δανείου. Στην αντιπολίτευση, το 1975 το θέμα του δανείου ανακινήθηκε από τον καθηγητή Ξενοφώντα Ζολώτα. Περίπου 26 χρόνια μετά, ο τότε υπουργός Εξωτερικών Αντώνης Σαμαράς έθεσε το θέμα ανεπίσημα στον Γερμανό ομόλογό του, ενώ στις 14 Νοεμβρίου του 1995 το έθεσε με ρηματική διακοίνωση.
Ο Χίτλερ αναγνώριζε το δάνειο
Ο Γερμανός τη καταγωγή καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Χάγκεν Φλάισερ, γράφει ότι ακόμα και ο Χίτλερ “ντράπηκε” να αποποιηθεί το δάνειο: “Στο γερµανοϊταλικό Εµπιστευτικό Πρωτόκολλο της Ρώµης, καθώς και στις επακόλουθες τριµερείς συµφωνίες, είχε συµφωνηθεί η αποπληρωµή των ποσών που είχαν εισπραχθεί πέραν των ισόποσων κατά µήνα καταβλητέων πληρωµών -δηλαδή των δικαιολογήσιµων σύµφωνα µε το διεθνές δίκαιο-των αυτών καθαυτών εξόδων κατοχής: «Διά των ποσών τούτων θα χρεώνονται υπό της Τραπέζης της Ελλάδος εις νέους ανοιχθησοµένους ατόκους [sic] λογαριασµούς η Γερµανική και Ιταλική Κυβέρνησις [sic] εις δραχµάς αναλόγως των υφ’ εκατέρων των δύο στρατευµάτων κατοχής αναλαµβανοµένων ποσών». Εποµένως, για την επιστροφή του «δανείου» αυτού -έστω µε κάποια φραστική επιφύλαξη- οι δύο δυνάµεις κατοχής µέσω υψηλόβαθµων αξιωµατούχων των δύο υπουργείων Εξωτερικών είχαν δεσµευτεί ρητά απέναντι στο Ελληνικό Δηµόσιο.
H γερµανική πλευρά µάλιστα αναγνώριζε την υποχρέωση αυτή όχι µόνο µε την ενδοϋπηρεσιακά χρησιµοποιούµενη ορολογία, αλλά και έµπρακτα, όταν ήδη από το 1943 άρχισε (παράλληλα µε την είσπραξη νέων δανειοληπτικών ποσών) την αποπληρωµή των παλαιοτέρων χρεώσεων σε µηνιαίες δόσεις. Η τελευταία από αυτές µάλιστα, ύψους 300 τρισ. (πληθωριστικών!) δραχµών, καταβλήθηκε έξι µέρες πριν από την αποχώρηση της Βέρµαχτ από την Αθήνα!
Ένα µήνα πριν από την οριστική κατάρρευση του Τρίτου Ράιχ, το άλλοτε οικονοµικό επιτελείο της γερµανικής πρεσβείας στην Αθήνα υπέβαλε µια ογκωδέστατη τελική έκθεση στον πρόεδρο της κρατικής τραπέζας (Reichsbank), µε κοινοποίηση προς το γερµανικό ΥΠΕΞ (και τον Χ. Νόιµπαχερ, ειδικό πληρεξούσιο για τη ΝΑ Ευρώπη), στην οποία διευκρινιζόταν ότι το «δάνειο» αποτελούσε «πολιτικό χρέος απέναντι στην ελληνική κυβέρνηση».
Για τον προσδιορισµό του ύψους του «γερµανικού χρέους προς την Ελλάδα» («Reichsverschuldung gegenuber Griechenland»), οι συντάκτες κατέβαλαν φιλότιµες προσπάθειες και τελικά -βέβαια όχι µε πρόθεση να… αδικήσουν τη Γερµανία- το υπολόγισαν στο ποσό των 476 εκατ. γερµανικών µάρκων, µε σηµερινή αξία περισσότερο από 5.000.000.000 ευρώ, χωρίς τόκους εννοείται. Από την ελληνική πλευρά κυκλοφορούν και πολύ υψηλότερες εκτιµήσεις. Με δεδοµένο ότι η έκθεση των Γερµανών εµπειρογνωµόνων συντάχθηκε «για µελλοντική χρήση», θα µπορούσε να αποτελέσει τη βάση ελληνογερµανικών διαπραγµατεύσεων. Να τεθεί δηλαδή τέρµα σε µια παράλογη κατάσταση, που σφραγίζεται από το γεγονός ότι οι επίσηµοι εκπρόσωποι του ναζιστικού Ράιχ είχαν έµπρακτα αναγνωρίσει το συγκεκριµένο γερµανικό χρέος, για το οποίο το δηµοκρατικό διάδοχο κράτος της Οµοσπονδιακής Δηµοκρατίας τηρεί µέχρι σήµερα σιγήν ιχθύος: δεν παραλαµβάνει καν τα σχετικά έγγραφα, επικαλούµενο ρήτρα σε παλαιά γερµανοελληνική «σύµβαση περί αµοιβαίας δικαστικής αντιλήψεως» επί καθεστώτων Χίτλερ – Μεταξά”.
ΤΑ ΔΑΝΕΙΑ
1941 Ποσά σε δραχμές προς τους Γερμανούς Ποσά σε δραχμές προς τους Ιταλούς Σύνολο Αύγουστος 2.467.200 1.500.000 3.967.200 Σεπτέμβριος 3.393.600 1.500.000 4.893.600 Οκτώβριος 2.052.000 500.000 2.552.000 Νοέμβριος 925.400 750.000 1.675.400 Δεκέμβριος 3.602.900 3.340.00 6.942.900
1942 Ποσά σε δραχμές προς τους Γερμανούς Ποσά σε δραχμές προς τους Ιταλούς Σύνολο Ιανουάριος 4.396.000 1.030.000 5.426.000 Φεβρουάριος 4.589.000 1.200.000 5.789.000 Μάρτιος 5.430.000 1.300.000 6.730.000 Απρίλιος 6.705.000 1.750.000 8.455.000 Μάιος 12.500.000 1.750.000 14.250.000 Ιούνιος 14.720.000 5.050.000 19.770.000 Ιούλιος 15.750.000 2.969.000 18.719.000 Αύγουστος 20.750.000 5.183.100 25.913.100 Σεπτέμβριος 16.007.500 6.166.700 23.074.200 Οκτώβριος 14.091.700 8.047.800 22.139.500 Νοέμβριος 4.750.000 5.134.500 9.884.500 Δεκέμβριος 13.750.000 11.001.600 24.751.600
1943 Ποσά σε δραχμές προς τους Γερμανούς Ποσά σε δραχμές προς τους Ιταλούς Σύνολο Ιανουάριος 20.000.000 14.000.000 34.00.000 Φεβρουάριος 20.000.000 12.500.000 32.5000.000 Μάρτιος 12.000.000 8.000.000 20.000.000