Ο Μυθικός Πάν (αποσυμβολισμός), και το Αρκαδικό ιδεώδες
|
Άγαλμα μικρού Πανός, στην Ιταλική πόλη Ποζιτάνο. |
«Η γη μας γη των άφθαρτων αερικών και
ειδώλων,πασίχαρος και υπέρτερος θεός μας είν' ο Απόλλων. Στα εντάφια
λευκά σάβανα γυρτός ο Εσταυρωμένος είν' ολόμορφος Αδωνις
ροδοπεριχυμένος. Η αρχαία ψυχή ζει μέσα μας αθέλητα κρυμμένη ο Μέγας
Παν δεν πέθανε,όχι ο Παν δεν πεθαίνει!».
Α. Σικελιανός
.
Συνεχίζοντας το ταξίδι μας στον αποσυμβολισμό της αρχαίας Ελληνικής
μυθολογίας, στο παρόν άρθρο θα εξετάσουμε αρχικώς τα μυθολογικά
στοιχεία του Πανός, και στην συνέχεια θα προσπαθήσουμε να
αποσυμβολίσουμε τις «εσωτερικές ιδιότητες» του, καθώς ο συγκεκριμένος
Θεός, σηματοδοτεί όχι μόνο την παλαιόθεν στενότατη σχέση του ανθρώπου
με την φύση, αλλά και την έξοδο του ανθρώπου από τις σπηλιές, τα δάση,
την δημιουργία του πολιτισμού, και το όραμα ενός άλλο πιο «ολιστικού»
και φυσιοκεντρικού κόσμου….
Η
προσπάθεια αυτή αποσυμβολισμού δεν διεκδικεί την μόνη ερμηνεία που θα
μπορούσε να δοθεί. Η λέξη «αλληγορία» εξάλλου , σύμφωνα με τον
Ηράκλειτο τον Αλληγοριστή (1ος αι. μ.Χ.), ετυμολογείται από το αγορεύω
περί άλλου, και εννοεί «τον λόγο που ενώ μιλάει για κάτι υπονοεί κάτι
άλλο». Αυτό το «άλλο» λοιπόν. είναι εξαιρετικά αόριστο… Εμείς θα
βασιστούμε στον μαιτρ του είδους τον Πλάτωνα, προσπαθώντας να είμαστε
συνεπής στα διδάγματα και τον τρόπο σκέψης του. Ήδη από ην αρχαιότητα
πολλοί ήταν αντίθετοι με την αλληγορική ερμηνεία των μύθων. Ο Παυσανίας
για παράδειγμα ήταν αρχικά επικριτικός σε κάθε απόπειρα εγκυρότητας ή
αποσυμβολισμού των μύθων, στην συνέχεια όπως ο ίδιος παραδέχεται άλλαξε
γνώμη. Και μάλιστα, η επίσκεψη του στην Αρκαδία, ήταν αυτός ο λόγος.
Αναφέρει χαρακτηριστικά :
«Όταν ξεκινούσα να συγγράφω την ιστορία μου έτεινα να........
για συνέχεια πάτα εδώ