Ας δούμε τι σημαίνει να ζητάμε απόδειξη για τις αγορές μας και τι επιπτώσεις έχει αυτό για την κοινωνία.
Μεγάλη συζήτηση γίνεται για τις φορολογικές αποδείξεις και το πώς αυτές ορίζουν την ορθή συμπεριφορά του καταναλωτή αλλά και την εντιμότητα του εμπόρου. Τα πράγματα βεβαίως χρήζουν μιας περαιτέρω ανάλυσης καθώς δεν είναι τόσο απλά ως προς το τι σημαίνουν οι φράσεις «ζητώ πάντα απόδειξη για τις αγορές μου» ή «κόβω απόδειξη μόνο αν μου τη ζητούν ειδάλλως…» ή «αν δε ζητήσετε απόδειξη μπορώ να σας το αφήσω φτηνότερα…».
Η ζημιά, όταν δεν κόβεται απόδειξη
- Μεγάλη ζημιά για το δημόσιο, την κοινωνία, τους οικονομικά ασθενείς, την πατρίδα γενικότερα.
- Σημαντικό κέρδος για τον φοροφυγά και γιγάντωση της παραοικονομίας, μεταφορά μεγάλου και κρυφού πλούτου της κοινωνίας σε χέρια ασυνειδήτων.
- Πισώπλατο χτύπημα στον έντιμο έμπορο και ανταγωνιστή του όλων αυτών που δεν κόβουν αποδείξεις.
Οι συνέπειες
Εκτός από την ζημία στο δημόσιο (που στο τέλος θα κληθείτε εσείς να την αναπληρώσετε μέσω της αυξημένης φορολογίας), προκαλείται και νόθευση του υγιούς ανταγωνισμού. Ενώ μπορεί να αισθάνεστε χαρούμενοι που γλυτώνετε κάποια χρήματα και παράλληλα εκδικείστε το κράτος που σας ταλαιπωρεί, δεν πρέπει να ξεχνάτε ότι συγχρόνως κάνετε κακό σε κάποιον άλλο συνάνθρωπό σας που πιθανόν παλεύει να ανταγωνιστεί τον συγκεκριμένο φοροφυγά με νόμιμο και ηθικό τρόπο.
Ας το δούμε με ένα απλό παράδειγμα:
Έστω ότι δύο συνάνθρωποί μας (καταστηματάρχης/έμπορος/ελεύθερος επαγγελματίας, δεν έχει σημασία) πουλάνε 10 τεμάχια από ένα εμπόρευμα με νόμιμο τρόπο (τιμολόγιο/απόδειξη). Πουλάνε το εμπόρευμα τους στην τιμή των 100€ το τεμάχιο, ενώ το έχουν προμηθευτεί στην τιμή των 50€. Οι τιμές είναι χωρίς Φ.Π.Α., ο συντελεστής του Φ.Π.Α. 24% και η μέση φορολογία του 30%. Επομένως θα τους μείνουν στην τσέπη τους (αφού αποδώσουν το Φ.Π.Α. τους κι αφαιρεθεί και η φορολογία τους) από 350 ευρώ.
Έστω τώρα ότι εμφανίζεστε εσείς ως υποψήφιος αγοραστής για άλλα 10 τεμάχια. Ας δούμε τι συμβαίνει για τις επόμενες 10 πωλήσεις, εφόσον ο ένας εκ των δυο, που είναι φοροκλέφτης αποφασίσει (κι εσείς συναινέσετε!) στη μη έκδοση μέρους ή ολόκληρης της απόδειξης. Στο παρακάτω γράφημα βλέπουμε το συνολικό όφελος που αποκομίζει ο εν λόγω έμπορος κάθε φορά που δεν εκδίδει δύο παραπάνω τεμάχια αποδείξεων και τι απώλεια εσόδων έχει το κοινωνικό σύνολο.
Βλέπουμε δηλαδή για παράδειγμα ότι αν εκδώσει απόδειξη μόνο για τα δύο από τα επόμενα 10 (δηλαδή 12/20 στις συνολικές πωλήσεις), το δημόσιο θα χάσει έσοδα (Φ.Π.Α. συν φορολογία εισοδήματος) 424€, τα οποία θα καρπωθεί ο έμπορος και θ αυξήσει τη συνολική του ωφέλεια (στο «παντελόνι» 1.124€ αντί 700€ που θα είχε αν το έκανε νόμιμα). Εσείς λοιπόν θα του έχετε «χαρίσει» μπορεί και το διπλάσιο από το υπολογισθέν κέρδος του (π.χ. αν κερδίζει 50%, το Φ.Π.Α. και η εφορία μπορεί, ως σύνολο ευρώ, ακόμα και να υπερκεράσουν αυτό το ποσοστό κέρδους, εφόσον το εισόδημά του βρίσκεται σε υψηλό φορολογικό συντελεστή).
Ας το δούμε αυτό καλύτερα, εστιάζοντας μόνο στο τι συμβαίνει στις επόμενες 10 πωλήσεις (χωρίς να συμπεριλαμβάνουμε τις πρώτες 10 πωλήσεις που έγιναν νόμιμα).
Βλέπουμε δηλαδή ότι, αν ο πωλητής, στην συνέχεια δεν κόψει καμία απόδειξη (0/10), τότε το κέρδος του πωλητή εκτινάσσεται στο ποσό των 880€. Δηλαδή στο 88% της αξίας πωλήσεων (1.000€).
Αντίθετα ο πωλητής που είναι σύννομος και κόβει όλες τις αποδείξεις (10/10), θα κερδίσει μόνο 350€ (το 35% της αξίας των πωλήσεων).
Με τις ίδιες πωλήσεις και τα ίδια δεδομένα, ο ένας κερδίζει το 35% και ο άλλος το 88% ! Πώς να ανταγωνιστεί ο νόμιμος τον παράνομο; Τα συμπεράσματα δικά σας…
Νομικό Πλαίσιο
Η μη έκδοση απόδειξης συνιστά ποινικό αδίκημα με κυρώσεις, πρόστιμα και φυλάκιση! Το ποινικό αδίκημα της φοροδιαφυγής προβλέπεται στο άρθρο 66 του Ν. 4174/2013 «Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας» [Κ.Φ.Δ]. Πριν την θέση σε ισχύ του Ν. 4174/2013 η φοροδιαφυγή ρυθμιζόταν από το άρθρο 18 του Ν. 2523/1997, το οποίο καταργήθηκε με το άρθρο 71 § 1 του Ν 4337/2015.
Κόβετε απόδειξη! Διαφυλάσσει την κοινωνική ειρήνη και δικαιοσύνη, είναι θέμα δημοκρατίας! Πρέπει να το καταλάβουμε!
Πηγή
Άρθρο 66, Ν. 4174/2013 Κώδικας Φορολογικής Διαδικασίας