Η Ελένη ήταν κόρη της Λήδας και του Τυνδάρεω, ή μάλλον κόρη του ίδιου του Δία. Η πιο μοιραία γυναίκα της ιστορίας. Παντρεύτηκε τον Μενέλαο αλλά τον εγκατέλειψε για τον Πάρη, τον γιό του Πριάμου, που τον ακολούθησε στην Τροία.
Εθεωρείτο η ωραιότερη γυναίκα του κόσμου. Ήταν προφανώς η αφορμή του Τρωικού πολέμου. Μετά την νίκη των Αχαιών ακολουθεί τον Μενέλαο πίσω στην Σπάρτη. Στην Οδύσσεια, παρουσιάζεται από τον ποιητή τελείως διαφορετική και μετανοιωμένη, αξιοσέβαστη και μετρημένη αρχόντισσα, που δείχνει ενδιαφέρον για τα προβλήματα των άλλων, ιδιαίτερα δε του Τηλέμαχου και του πατέρα του Οδυσσέα.
(Ιλιάδα) Β 161, 177, 356, 590, Γ 70, 91, 121, 154, 161, 171, 199, 228, 282, 285, 329, 383, 418, 426, 458, Δ 19, 174, Ζ 292,323, 343, 360, Η 350, 355, 401,Θ 82, Ι 140, 282, 339, Λ 125, 369, 505, Ν 766, Τ 825, Χ 114, Ω 761.
(Οδύσσεια) δ 12, 121, 130, 184, 219, 296, 305, 569, λ 438, ξ 68, ο 58, 100, 104, 106, 123, 126, 171, ρ 118, χ 227, ψ 218.
Υπάρχει όμως στον Όμηρο και το αντρικό όνομα Έλενος
Ο Έλενος ήταν Αχαιός, γιός του Οίνοπα. Τον σκότωσαν ο Έκτωρ και ο Άρης. (Ιλιάδα Ε 707).
Αλλά υπάρχει επίσης και Έλενος Τρώας (βασιλόπουλο της Τροίας), γιός του Πριάμου και της Εκάβης και αδελφός του Έκτορος. Αυτός ο Έλενος διέθετε επίσης μαντικές ικανότητες. (Ιλιάδα Ζ 76, Η 44, Μ 94, Ν 576, 582, 758, 770, 781, Ω 249)
Η Ελένη θα λέγαμε σήμερα ότι ήταν αυτό που ονομάζουμε «πολύφερνη νύφη». Όμως η έννοια είναι λίγο διαφορετική καθώς «φερνή» έλεγαν την προίκα. Από εκεί επικράτησε την καλά προικισμένη να τη λέμε «πολύφερνη νύφη». Η Ελένη βέβαια είχε σαν προίκα την εξαιρετική ομορφιά της. Ο Όμηρος δεν αναφέρει χρήματα ή χρυσό ότι έδωσε πατέρας της ο Τυνδάρεω σαν προίκα της Ελένης. Απεναντίας, και σύμφωνα με κουτσομπολιά της αρχαιότητας, πολλοί ήταν οι υποψήφιοι μνηστήρες της Ελένης, εκλεκτοί νέοι, βασιλιάδες και άρχοντες. Από το Άργος (3), την Αιτωλία (1), τη Θεσσαλική Φυλάκη (2), Αθήνα (1), Κρήτη (2), Εύβοια (1), Σαλαμίνα (1), Ιθάκη (1). Ο Ησίοδος απαριθμούσε περισσότερα ονόματα, ο Απολλόδωρος 31 (3, 129 κ.ε.) και ο Υγίνος 36 (81). Άλλοι φτάνουν μέχρι τον αριθμό ενενήντα εννέα !!!
Τελικά παντρεύτηκε τον Μενέλαο που τότε ήταν ο λιγότερο πλούσιος και όπως φαίνεται και ο λιγότερο εξουσιαστής. Ίσως να ήθελε ένα τέτοιο ώστε να τον έχει του χεριού της θα λέγαμε. Δεν θα μπορούσε να σταθεί πλάι σ ‘ έναν Αγαμέμνονα, ή σ’ ένα Διομήδη, ή σ’ ένα Ιδομενέα ή ακόμα σ’ ένα υπερβολικά φιλόδοξο και πονηρό γυναικά – μπερμπάντη όπως ο Οδυσσέας. Ούτε λόγος να γίνεται.
(Προδημοσίευση από το "ΟΔΥΣΣΕΥΣ ΛΑΕΡΤΙΑΔΗΣ - ΕΡΩΤΑΣ ΚΑΙ ΕΡΩΤΙΣΜΟΣ ΣΤΑ ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ")
Με
λένε Ελένη. Το όνομα μου γνήσιο αρχαίο ελληνικό. Κάθε λέξη που φέρει
μπροστά το πρόθημα ΕΛ, σημαίνει φως . Ελ-λας= φωτεινός βράχος. Ελ-ληνας =
φωτεινός νους .
Η
θεωρία αυτή λέει πως το «Ελένη» προήλθε από το «σέλας» (φως, λάμψη), εκ
του οποίου πιθανότατα προήλθαν και οι λέξεις Σελήνη, δωρική Σελάνα ,
Σελένη. Το σίγμα μετατράπη σε δασεία κι έγινε Έλένη. Το όνομα Ελένη κατά
την αρχαιότητα σήμαινε λαμπερή, απαστράπτουσα, λαμπάδα αναμμένη .
Υπάρχει κι η εκδοχή προέλευσής του από το «αιρώ », στον αόριστο Είλον
και νης (πλοίο )που σημαίνει αυτή που σηκώνει τα πλοία .Το όνομα Ελένη
έχει ταυτιστεί με την ωραιότητα που ξεσηκώνει ακόμα και πολέμους (λόγω
της Ωραίας Ελένης και του Τρωικού Πολέμου).Το όνομα Ελένη λοιπόν
σημαίνει την γυναίκα που πολιορκείται και άρα η ποθητή.
Αυτή η εκδοχή του ονόματος αρέσει σε μερικές να την γιορτάζουν.
Ελένη Αργίτισσα (στους στίχους σε παρένθεση)
Ιλιάδα:
Β 161(Αργείην Ελένη), 177, (Αργείην Ελένη), 356, 590, Γ 70, 91, 121,
154, 161, 171, 199, 228, 282, 285, 329, 383, 418, 426, 458, (Αργείην
Ελένη), Δ 19 (Αργείην Ελένη), 174 (Αργείην Ελένη), Ζ 292,323 (Αργείη
Ελένη) , 343, 360, Η 350 (Αργείην Ελένη) , 355, 401,Θ 82, Ι 140 (Αργείην
Ελένη), 282 (Αργείην Ελένη), 339, Λ 125, 369, 505, Ν 766, Χ 114, Ω
761. Οδύσσεια: δ 12, 121, 130, 184 (Αργείη Ελένη), 219, 296 (Αργείη
Ελένη), 305, 569, λ 438, ξ 68, ο 58, 100, 104, 106, 123, 126, 171, ρ 118
(Αργείην Ελένη), χ 227, ψ 218 (Αργείην Ελένη).